жу́дасны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
жу́дасны |
жу́дасная |
жу́даснае |
жу́дасныя |
| Р. |
жу́даснага |
жу́даснай жу́даснае |
жу́даснага |
жу́дасных |
| Д. |
жу́даснаму |
жу́даснай |
жу́даснаму |
жу́дасным |
| В. |
жу́дасны (неадуш.) жу́даснага (адуш.) |
жу́дасную |
жу́даснае |
жу́дасныя (неадуш.) жу́дасных (адуш.) |
| Т. |
жу́дасным |
жу́даснай жу́даснаю |
жу́дасным |
жу́даснымі |
| М. |
жу́дасным |
жу́даснай |
жу́дасным |
жу́дасных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
жу́дасны, -ая, -ае.
1. Поўны пачуцця страху, чаго-н. непрыемнага, жахлівага.
Ж. сон.
Жудасныя думкі.
2. перан. Надзвычай вялікі, вельмі моцны.
Жудасная эксплуатацыя.
|| наз. жу́даснасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
жу́дасны
1. (неприятный, тягостный) жу́ткий; ужа́сный, ужаса́ющий;
ж. сон — жу́ткий (ужа́сный) сон;
~ныя ду́мкі — жу́ткие (ужа́сные) мы́сли;
2. перен. чудо́вищный;
~ная эксплуата́цыя — чудо́вищная эксплуата́ция
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
жу́дасны, ‑ая, ‑ае.
1. Які выклікае пачуццё страху, чаго‑н. непрыемнага, пакутлівага, жахлівага. Злыя хутарскія сабакі пераклікаліся заядлым брэхам, жудасным і трывожным. Колас. Трэба было думаць аб начлезе. Наперадзе — васемнаццаць гадзін ночы, марознай, жудаснай. Шамякін.
2. перан. Надзвычайна вялікі, вельмі моцны. У тую ж хвіліну .. [Асядовіча] апанаваў жудасны сум па дзецях. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
не́мы, -ая, -ае.
Жудасны, страшэнны, дзікі, роспачны.
Н. крык.
◊
Немым голасам (разм.) — вельмі моцна, што ёсць сілы (крычаць, плакаць).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ву́сцішны, -ая, -ае (разм.).
1. Ціхі, спакойны.
В. лес.
2. Страшны, жудасны.
Адной у хаце стала вусцішна (прысл.).
|| наз. ву́сцішнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
жу́ткий жу́дасны, страшэ́нны;
жу́ткое зре́лище жу́даснае відо́вішча;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кашма́р, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Цяжкі, жудасны сон.
2. Што-н. жахлівае, агіднае, непрыемнае.
Кашмары мінулага жыцця.
|| прым. кашма́рны, -ая, -ае.
К. сон.
Кашмарная ноч.
Кашмарнае надвор’е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ужа́сный в разн. знач. жахлі́вы; (жуткий) жу́дасны; (страшный) страшэ́нны, стра́шны;
ужа́сный сон жахлі́вы (жу́дасны, стра́шны) сон;
ужа́сная пого́да жахлі́вае (жу́даснае) надво́р’е;
ужа́сная боль жахлі́вы (жу́дасны, страшэ́нны) боль.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Акро́пна ’жудасна’ (Бяльк., Гарэц.), акропнасць (Касп.), акропны ’моцны, жудасны’ (Нас.) < польск. okropny ’жудасны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)