жест прям., перен. жэст, род. жэ́ста м.;

объясня́ться жестами размаўля́ць жэ́стамі (на мі́гі);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

жэст м., прям., перен. жест;

мо́ва жэ́стаў — язы́к же́стов;

гэ́та ўсяго́ то́лькі ж. — э́то всего́ лишь жест

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

протесту́ющий

1. прич. які́ (што) пратэсту́е;

2. прил. пратэсту́ючы;

протесту́ющий жест пратэсту́ючы жэст.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Жэст ’рух рукі, галавы і г. д.’ Рус., жест, польск. gest. Ст.-бел. жестъ з пачатку XVII ст. (Булыка, Запазыч.). Паколькі рус. жест у 20–30‑я гады XVIII ст. (Біржакова, Очерки, 361), трэба лічыцца з самастойным шляхам запазычання з франц. geste < лац. gestus (з XV ст., Блох-Вартбург, 289), дзе ад gerō ’несці’ (Эрну-Мейе, 273; Вальдэ-Гофман, 1, 595). Калі не з франц., то, можа, з іншай раманскай крыніцы, дзе g > ž.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

улада́рны

1. владе́тельный;

у. князь — владе́тельный князь;

2. повели́тельный; вла́стный;

у. жэст — повели́тельный жест

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скапі́раваць и скапіява́ць сов., прям., перен. скопи́ровать;

с. чарцёж — скопи́ровать чертёж;

с. жэст — скопи́ровать жест

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Жо́рсткі (ТСБМ), жо́сткій (Нас.). Рус. жесткий, дыял. паўд. жёрсткий ’жорсткі’, укр. жорсткий ’жорсткі, суровы’. Ст.-рус. жестый ’жорсткі’, жестокий ’жосткі, суровы’. Ст.-слав. жест‑ (у складаных словах). Паводле Шанскага (1, Д, Е, Ж, 288), рус. жесткий, як і жестокий, запазычана са ст.-слав. Фасмер (2, 50) гэта не лічыць. Слав. *žest‑ звязана, відаць, з с.-в.-ням. kes ’цвёрды грунт, глетчар’, ст.-ісл. kǫs ’куча (камення)’, ст.-ірл. gall ’камень’ (?). Праабражэнскі, 1, 231; БЕР, 1, 538. Міклашыч (410) параўноўваў з коранем *žeg‑, абапіраючыся на дыял. жегче ’больш жорстка’. Скок (3, 667) дапускае такую магчымасць побач з папярэдняй. З’яўленне ‑p‑ у бел., укр. пад уздзеяннем шорсткі (гл.), якое магло ўплываць і на значэнне.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

грози́ть несов.

1. в разн. знач. пагража́ць;

грози́ть разры́вом пагража́ць разры́вам;

скала́ грози́т обвали́ться скала́ мо́жа абвалі́цца (у любы́ мо́мант);

грози́т опа́сность (кому) пагража́е небяспе́ка (каму);

2. (делать угрожающий жест) гразі́ць;

грози́ть кулако́м гразі́ць кулако́м;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

усло́вный в разн. знач. умо́ўны;

усло́вный знак умо́ўны знак;

усло́вное согла́сие умо́ўная зго́да;

усло́вная пра́вда умо́ўная пра́ўда;

усло́вная ли́ния перен. умо́ўная лі́нія;

усло́вный жест умо́ўны жэст;

усло́вный сою́з грам. умо́ўны злу́чнік;

усло́вное наклоне́ние грам. умо́ўны лад;

усло́вная па́хота с.-х. умо́ўнае во́рыва.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Жасцёр ’куст або дрэва сямейства крушынавых, Rhamnus L.’ (ТСБМ), жасты́рь ’расліна, якая ’ўжываецца, калі баляць зубы або жывот’ (Нас.), жыстор, жысцёр(ына), жыстар, жысцяр(ына), засцір (Кіс.). Рус. жо́стер, же́стер, жесть, же́рест, укр. жо́стир, жестер, жосціл, ст.-польск. rzeszecina, rzeszenica, trzęsiecina, польск. szakłak, sakłak, szelestena, szestelena, н.-луж. rašeśin, raśešyna ’тс’, балг. дыял. жѐщель ’Acer tataricus’, шѐстил ’Acer platanoides’, серб.-харв. же́шља, жѐстика, же̏ст, же̑ст, жѐстила ’Acer tataricus’, славен. žestílj, žestika ’Acer monspessulanum’. Паводле Петарсана (Lunds Univ. Arsskr. NF., Bd. 19, № 6, c 41 і наст.), роднаснае англа.-сакс. gorst ’дзікі цёран’, ст.-інд. ghr̥stis̥ ’дзікі кабан’, рус. жерех, але найстаражытная форма няясная (Фасмер, 2, 49). Скок (3, 677) суадносіць з же̏сток ’жорсткі’, што патрабуе семантычнага ўдакладнення. Гл. яшчэ Махэк, Jména rostl., 145. Улічваючы, што жасцёр мае калючкі, ці не трэба параўнаць з і.-е. сям’ёй назваў раслін, да якой належаць ням. Gerste ’ячмень’, магчыма, грэч. ἄ‑χερδος ’дзікая груша, глог’, *g̑herzd(h) ’калючае’ (гл. Покарны, 1, 446), аб чым між іншым можа сведчыць і тое, што назва жэстэлина выкарыстоўваецца і для назвы калючай слівы ’Prunus spinosa L.’ (стол., Лексика Пол., 420) побач з назвай для жасцёра (жыстылы́на, стол., Нар. лекс., 124). Гл. жарства.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)