жаўтаро́ты
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
жаўтаро́ты |
жаўтаро́тая |
жаўтаро́тае |
жаўтаро́тыя |
| Р. |
жаўтаро́тага |
жаўтаро́тай жаўтаро́тае |
жаўтаро́тага |
жаўтаро́тых |
| Д. |
жаўтаро́таму |
жаўтаро́тай |
жаўтаро́таму |
жаўтаро́тым |
| В. |
жаўтаро́ты (неадуш.) жаўтаро́тага (адуш.) |
жаўтаро́тую |
жаўтаро́тае |
жаўтаро́тыя (неадуш.) жаўтаро́тых (адуш.) |
| Т. |
жаўтаро́тым |
жаўтаро́тай жаўтаро́таю |
жаўтаро́тым |
жаўтаро́тымі |
| М. |
жаўтаро́тым |
жаўтаро́тай |
жаўтаро́тым |
жаўтаро́тых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
жаўтаро́ты, -ая, -ае.
1. Пра птушанят: з жаўцізной ля дзюбы.
Ж. шпак.
2. перан. Зусім малады, нявопытны.
Ж. хлапчук.
|| наз. жаўтаро́тасць, -і, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
жаўтаро́ты прям., перен. желторо́тый;
◊ ~тае птушаня́ (птушанё) — желторо́тый птене́ц
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
жаўтаро́ты, ‑ая, ‑ае.
1. З жаўтаватай дзюбай, з жаўцізной вакол дзюбы (пра птушанят). У гняздзе былі жаўтаротыя птушаняты. Лынькоў.
2. перан. Разм. Пра маладога нявопытнага чалавека. З тыдзень я абіваў парогі розных майстэрняў, фабрык і заводаў, гатовы пайсці на любую работу, але паглядзяць на мяне — і адмаўляюць. Жаўтароты. Гурскі. Хлопцы, дзяўчаты, што згрудзіліся ля вас, жаўтаротая, зялёная моладзь. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
жаўта... (гл. жоўта...).
Першая састаўная частка складаных слоў; ужыв. замест «жоўта...», калі націск у другой частцы слова падае на першы склад, напр.: жаўтагруды, жаўтадзюбы, жаўтазём, жаўталісты, жаўтароты, жаўтаскуры.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
*Малака́шы, нараўл. малока́шы (зневаж.) ’жаўтароты’ (Мат. Гом.). Прыметнік, утвораны ад назоўніка ⁺малакаш. Да малако (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
неспрактыкаваны, нявопытны; зялёны, жаўтароты, жаўтадзюбы (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
хлыст 1, ‑а, М ‑сце, м.
Спец. Ствол спілаванага дрэва з неадсечанай верхавінай, ачышчаны ад сукоў. Як і раней, жыццё кіпела на беразе і ў лесе: на прарабскіх лесасечных участках валілі дрэвы.. і вывозілі хлысты да эстакад. Карамазаў.
хлыст 2, ‑а, М ‑сце, м.
Сектант, паслядоўнік хлыстоўства.
хлыст 3, ‑а, М ‑сце, м.
Разм. Тое, што і хлюст. Хлыст жаўтароты пра бацькоў Разводзіць тары-бары. Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)