жа́ласны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. жа́ласны жа́ласная жа́ласнае жа́ласныя
Р. жа́ласнага жа́ласнай
жа́ласнае		 жа́ласнага жа́ласных
Д. жа́ласнаму жа́ласнай жа́ласнаму жа́ласным
В. жа́ласны (неадуш.)
жа́ласнага (адуш.)		 жа́ласную жа́ласнае жа́ласныя (неадуш.)
жа́ласных (адуш.)
Т. жа́ласным жа́ласнай
жа́ласнаю		 жа́ласным жа́ласнымі
М. жа́ласным жа́ласнай жа́ласным жа́ласных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

жа́ласны, -ая, -ае.

1. Які выражае смутак, тугу.

Ж. позірк.

2. Поўны суму, жалобы; журботны.

Жаласныя гукі.

|| наз. жа́ласнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жа́ласны

1. (невесёлый) печа́льный, жа́лостный;

2. (выражающий скорбь) жа́лобный, печа́льный;

3. (вызывающий жалость) жа́лкий, плаче́вный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

жа́ласны, ‑ая, ‑ае.

1. Які выклікае жаласць, спачуванне; жаласлівы. [Лена] часта мела даўгі ў касу ўзаемадапамогі і часта пісала жаласныя заявы ў прафсаюз. Лупсякоў. // Поўны суму, журботы. Ветру не было, а дрот бесперапынку гуў прыемным звонам, ціхім, аднатонным і жаласным, як казкі гэтых панурых лясоў і балот Палесся. Колас.

2. Схільны да спачування; спагадлівы, чуллівы. Жаласны чалавек. □ Вочы старой пацяплелі, і ўсе рысы яе твару расплыліся ў жаласную ўсмешку. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жа́лостный жа́ласны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

енк, е́нку, мн. -і, -аў, м.

Працяглы жаласны стогн, выкліканы болем або вялікім горам.

Працяглы е. вырваўся з грудзей.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

слязлі́вы, -ая, -ае.

1. Схільны часта плакаць.

Слязлівая дзяўчынка.

2. Які плача, жаласны.

С. голас.

|| наз. слязлі́васць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

плаче́вный

1. (жалобный) жа́ласны; плаксі́вы;

плаче́вный го́лос жа́ласны (плаксі́вы) го́лас;

2. перен. жа́ласны; (печальный) су́мны; (безнадёжный) безнадзе́йны; (жалкий) мізэ́рны; (ничтожный) нікчэ́мны;

плаче́вный вид жа́ласны вы́гляд;

плаче́вное положе́ние су́мнае стано́вішча;

плаче́вные результа́ты мізэ́рныя (нікчэ́мныя) вы́нікі;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

жаллі́вы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Жаласны, жаласлівы. Пачынаў Алёша часцей за ўсё з песень, і песні любіў найбольш сумныя, жаллівыя. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стогн, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Жаласны енк, выкліканы болем або вялікім горам; выражэнне пакуты, адчаю.

Стогны хворых.

2. перан. Пра працяглы гук, шум, гул ад чаго-н.

Цяжкім стогнам аддалося рэха ва ўсіх канцах лесу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)