е́нк
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
е́нк |
е́нкі |
| Р. |
е́нку |
е́нкаў |
| Д. |
е́нку |
е́нкам |
| В. |
е́нк |
е́нкі |
| Т. |
е́нкам |
е́нкамі |
| М. |
е́нку |
е́нках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
енк, е́нку, мн. -і, -аў, м.
Працяглы жаласны стогн, выкліканы болем або вялікім горам.
Працяглы е. вырваўся з грудзей.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
енк, ‑у, м.
1. Жаласны стогн, выкліканы болем або вялікім горам; крык пакуты, адчаю. Дзіўна.. было чуць, калі замест вясёлых дзіцячых галасоў і смеху са школы даносіўся немы енк, галашэнне жанок. Няхай. Рыва, як падсечаная, апусцілася на зэдлік.., і доўгі працяглы енк вырваўся з яе грудзей. Лынькоў. // Гук, падобны да стогну. І міны енк, і бомбы дзікі свіст, І па Радзіме сум прайшлі даўно. Астрэйка.
2. перан. Горкая жальба, нараканне. — Гэтак жа, мусіць, цяпер жывуць і паміраюць там, адкуль даносяцца аж сюды енк і плач гаротнага народа... Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стон стон, род. сто́гну м.; енк, род. е́нку м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
стогн, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Жаласны енк, выкліканы болем або вялікім горам; выражэнне пакуты, адчаю.
Стогны хворых.
2. перан. Пра працяглы гук, шум, гул ад чаго-н.
Цяжкім стогнам аддалося рэха ва ўсіх канцах лесу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нязно́снасць, ‑і, ж.
Уласцівасць нязноснага (у 1 знач.). Сцяпан прыдушыў у сабе роспачны енк і з яшчэ большай нязноснасцю адчуў уладарную патрэбу есці. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вый ’енк, лямант’ (Бяльк.). Да быць (гл.). Утварэнне ад 1‑й асобы адз. л. — выю; параўн. рус. вой, вою; ы ў формах цяпер. часу і назоўніках, якія ад іх утвораны, з ъи (Карскі, 1, 234).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
стена́ние ср., книжн.
1. (действие) стагна́нне, -ння ср., е́нчанне, -ння ср.;
2. (стон) стогн, род. сто́гну м., енк, род. е́нку м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
са́нны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да саней. З-пад санных палазоў ішоў скрыпучы енк. Чорны. Відаць, недалёка вёска, бо там-сям санны след быў зацярушаны сенам, а сена тут здалёк не возяць. Бураўкін.
2. Звязаны з яздой, перавозкамі на санях; які адбываецца на санях. Цяпер у цішыні музея гармата сніць Кавлова санны рэйд. Вялюгін. // Прыгодны для язды на санях. Тыдзень ужо, як лягла санная дарога. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)