е́дкі
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
е́дкі |
е́дкая |
е́дкае |
е́дкія |
| Р. |
е́дкага |
е́дкай
е́дкае |
е́дкага |
е́дкіх |
| Д. |
е́дкаму |
е́дкай |
е́дкаму |
е́дкім |
| В. |
е́дкі (неадуш.)
е́дкага (адуш.) |
е́дкую |
е́дкае |
е́дкія (неадуш.)
е́дкіх (адуш.) |
| Т. |
е́дкім |
е́дкай
е́дкаю |
е́дкім |
е́дкімі |
| М. |
е́дкім |
е́дкай |
е́дкім |
е́дкіх |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
шчо́лач, -ы, мн. -ы, -аў, ж.
Растворанае ў вадзе едкае хімічнае рэчыва, якое ўтвараецца пры злучэнні солі з кіслатой і афарбоўвае лакмусавую паперу ў сіні колер.
|| прым. шчо́лачны, -ая, -ае.
Шчолачная рэакцыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пратра́ва, ‑ы, ж.
Спец.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. пратраўляць, пратраўліваць — пратравіць.
2. Хімічнае рэчыва, якім апрацоўваюць матэрыял перад афарбоўкай для атрымання патрэбнага адцення і замацавання фарбавальніка.
3. Едкае рэчыва, якое выкарыстоўваецца ў гравёрнай справе.
4. Рэчыва, якім абеззаражваюць насенне, пасадачны матэрыял.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перае́сці, -е́м, -ясі, -е́сць; -ядзім, -ясце́, -яду́ць; -е́ў, -е́ла; -е́ш; -е́дзены; зак.
1. чаго і без дап. З’есці лішняе.
2. што і чаго. З’есці ўсё, многае.
Думалі хлеба не пераядзім за зіму.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), што. Пра што-н. едкае: раз’ядаючы, разбурыць, раздзяліць на часткі.
Іржа пераела жалеза.
|| незак. пераяда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. пераяда́нне, -я, н. (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
джа́ла, ‑а, н.
1. Колючая частка органа самаабароны і нападу некаторых насякомых (пчол, вос, шэршняў і інш.), якая знаходзіцца на канцы брушка. Хто іх на свеце не знае, шэршняў тых, з джалам вялікім, а з выгляду жоўтых. Дубоўка. // Колюча-смокчучы хабаток некаторых насякомых (мухі, камара, авадня і інш.). Адчуўшы ранішні прыпек і джала авадня, Конь стаў пад голлем у цянёк. Бялевіч.
2. Доўгі, раздвоены на канцы язык ядавітай змяі. Летам.. [Яша] амаль кожны дзень што-небудзь прыносіў: то гадзюку, якая злосна сыкала і высоўвала джала, то нейкіх рэдкіх матылькоў, якіх ніхто дагэтуль не бачыў. Даніленка.
3. Вастрыё колючага ці рэжучага інструмента, прылады. І вострае джала разца гоніць спружыністыя стружкі. Гартны.
4. перан. Пра абвостранае пачуццё, успрыманне. Перад.. вачамі [Ніны] успыхнулі вогненныя вострыя іскры, што пранізалі галаву безліччу пякучых джал. Мележ. // чаго. Пра што‑н. вострае, едкае. Джала сатыры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)