дуры́ць, дуру́, ду́рыш, ду́рыць; незак. (разм.).

1. Ап’яняць, дурманіць.

Пах кветак дурыць галаву.

2. Падманваць, збіваць з толку.

Не дуры галавы.

3. Рабіць глупства, недарэчныя ўчынкі.

Ты мне не дуры!

|| зак. задуры́ць, -дуру́, -ду́рыш, -ду́рыць; -ду́раны (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дуры́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. дуру́ ду́рым
2-я ас. ду́рыш ду́рыце
3-я ас. ду́рыць ду́раць
Прошлы час
м. дуры́ў дуры́лі
ж. дуры́ла
н. дуры́ла
Загадны лад
2-я ас. дуры́ дуры́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час ду́рачы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

дуры́ць несов.

1. (опьянять) одуря́ть, дурма́нить;

пах кве́так ду́рыць галаву́ — за́пах цвето́в дурма́нит го́лову;

2. разг. моро́чить; дура́чить;

не дуры́ галавы́ — не моро́чь го́лову;

3. (делать глупости) дури́ть, глупи́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дуры́ць, дуру, дурыш, дурыць; незак.

Разм.

1. што. Дакучаючы, дурманіць. Дурыць галаву размовамі. □ Адзін цвыркун навокал скача І вушы дурыць: цвыр... ды цвыр... Броўка.

2. Падманваць, разлічваючы на даверлівасць; збіваць з толку. — Жаніцца ты збіраешся? — Не ведаю і сам. — Дурыш ты, хлопча. Чорны.

3. Рабіць недарэчныя ўчынкі. — Ты мне не дуры! — крычыць .. [дзядзька]. — Не смяшы людзей, чуеш! У дровы ён паедзе... Бачылі! Хочаш, каб суседзі мне вочы калолі. Глядзі мне, бо намачу лейцы і так адсцёбаю... Жычка.

•••

Дурыць галаву каму — збіваць з толку, уводзіць у зман.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Дуры́ць ’дурыць’. Рус. дури́ть, укр. дури́ти, польск. durzyć ’дурыць’, серб.-харв. ду́рити се ’злавацца’ і г. д. (агляд форм у Трубачова, Эт. сл., 5, 161). Прасл. *duriti (sę) — каузатыўны дзеяслоў, звязаны з *dur‑ (гл. дурны́).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

задуры́ць гл. дурыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падуры́ць, ‑дуру, ‑дурыш, ‑дурыць; зак.

Разм. Дурыць некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

моро́чить несов. маро́чыць; дуры́ць;

моро́чить го́лову маро́чыць (дуры́ць) галаву́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чмуці́ць, чмучу́, чму́ціш, чму́ціць; незак. (разм.).

Баламуціць, дурыць галаву; вярзці бязглуздзіцу.

|| зак. ачмуці́ць, ачмучу́, ачму́ціш, ачму́ціць; ачму́чаны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абдуры́ць, -дуру́, -ду́рыш, -ду́рыць; -ду́раны; зак., каго-што (разм.).

Ашукаць, перахітрыць каго-н.

А. прастака.

|| незак. абду́рваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абду́рванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)