дугавы́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
дугавы́ |
дугава́я |
дугаво́е |
дугавы́я |
| Р. |
дугаво́га |
дугаво́й дугаво́е |
дугаво́га |
дугавы́х |
| Д. |
дугаво́му |
дугаво́й |
дугаво́му |
дугавы́м |
| В. |
дугавы́ (неадуш.) дугаво́га (адуш.) |
дугаву́ю |
дугаво́е |
дугавы́я (неадуш.) дугавы́х (адуш.) |
| Т. |
дугавы́м |
дугаво́й дугаво́ю |
дугавы́м |
дугавы́мі |
| М. |
дугавы́м |
дугаво́й |
дугавы́м |
дугавы́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
дугавы́
1. дугово́й;
~ва́я вытво́рчасць — дугово́е произво́дство;
2. тех. дугово́й;
д. генера́тар — дугово́й генера́тор;
○ ~ва́я зва́рка — дугова́я сва́рка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дугавы́, ‑ая, ‑ое.
1. Які мае адносіны да дугі (у 1 знач.). Дугавая запрэжка.
2. Заснаваны на ўжыванні электрычнай дугі. Дугавая лямпа. Дугавая электразварка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дуга́, -і́, ДМ дузе́, мн. ду́гі і (з ліч. 2, 3, 4) дугі́, дуг, ж.
1. Частка конскай вупражы з сагнутага тонкага ствала дрэва, якая змацоўвае аглоблі з хамутом.
З дугі аглоблі не зробіш.
2. Частка акружнасці або што-н. іншае, што мае форму крывой выгнутай лініі.
Апісаць цыркулем дугу.
Цячэнне ракі ўтварыла дугу.
Бровы дугой.
Спіна дугой.
3. Токапрыёмнік на трамвайных вагонах (разм.).
Іскрыла трамвайная д.
○
Электрычная (вольтава) дуга — магутны электрычны разрад у газе¹ ў выглядзе яркага плазменнага шнура.
◊
Сагнуць у дугу — прымусіць быць пакорлівым.
|| памянш. ду́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж. (да 1 і 2 знач.).
|| прым. дугавы́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
капіля́рна-дугавы́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
капіля́рна-дугавы́ |
капіля́рна-дугава́я |
капіля́рна-дугаво́е |
капіля́рна-дугавы́я |
| Р. |
капіля́рна-дугаво́га |
капіля́рна-дугаво́й капіля́рна-дугаво́е |
капіля́рна-дугаво́га |
капіля́рна-дугавы́х |
| Д. |
капіля́рна-дугаво́му |
капіля́рна-дугаво́й |
капіля́рна-дугаво́му |
капіля́рна-дугавы́м |
| В. |
капіля́рна-дугавы́ (неадуш.) капіля́рна-дугаво́га (адуш.) |
капіля́рна-дугаву́ю |
капіля́рна-дугаво́е |
капіля́рна-дугавы́я (неадуш.) капіля́рна-дугавы́х (адуш.) |
| Т. |
капіля́рна-дугавы́м |
капіля́рна-дугаво́й капіля́рна-дугаво́ю |
капіля́рна-дугавы́м |
капіля́рна-дугавы́мі |
| М. |
капіля́рна-дугавы́м |
капіля́рна-дугаво́й |
капіля́рна-дугавы́м |
капіля́рна-дугавы́х |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
паве́трана-дугавы́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
паве́трана-дугавы́ |
паве́трана-дугава́я |
паве́трана-дугаво́е |
паве́трана-дугавы́я |
| Р. |
паве́трана-дугаво́га |
паве́трана-дугаво́й паве́трана-дугаво́е |
паве́трана-дугаво́га |
паве́трана-дугавы́х |
| Д. |
паве́трана-дугаво́му |
паве́трана-дугаво́й |
паве́трана-дугаво́му |
паве́трана-дугавы́м |
| В. |
паве́трана-дугавы́ (неадуш.) паве́трана-дугаво́га (адуш.) |
паве́трана-дугаву́ю |
паве́трана-дугаво́е |
паве́трана-дугавы́я (неадуш.) паве́трана-дугавы́х (адуш.) |
| Т. |
паве́трана-дугавы́м |
паве́трана-дугаво́й паве́трана-дугаво́ю |
паве́трана-дугавы́м |
паве́трана-дугавы́мі |
| М. |
паве́трана-дугавы́м |
паве́трана-дугаво́й |
паве́трана-дугавы́м |
паве́трана-дугавы́х |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пла́зменна-дугавы́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
пла́зменна-дугавы́ |
пла́зменна-дугава́я |
пла́зменна-дугаво́е |
пла́зменна-дугавы́я |
| Р. |
пла́зменна-дугаво́га |
пла́зменна-дугаво́й пла́зменна-дугаво́е |
пла́зменна-дугаво́га |
пла́зменна-дугавы́х |
| Д. |
пла́зменна-дугаво́му |
пла́зменна-дугаво́й |
пла́зменна-дугаво́му |
пла́зменна-дугавы́м |
| В. |
пла́зменна-дугавы́ (неадуш.) пла́зменна-дугаво́га (адуш.) |
пла́зменна-дугаву́ю |
пла́зменна-дугаво́е |
пла́зменна-дугавы́я (неадуш.) пла́зменна-дугавы́х (адуш.) |
| Т. |
пла́зменна-дугавы́м |
пла́зменна-дугаво́й пла́зменна-дугаво́ю |
пла́зменна-дугавы́м |
пла́зменна-дугавы́мі |
| М. |
пла́зменна-дугавы́м |
пла́зменна-дугаво́й |
пла́зменна-дугавы́м |
пла́зменна-дугавы́х |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дуга́, ‑і́, ДМ ‑дузе́; мн. ду́гі (з ліч. 2, 3, 4 дугі́), дуг; ж.
1. Частка конскай збруі з сагнутага тонкага ствала дрэва, якая служыць для прымацавання аглобляў да хамута. Хутка Гнеды стаяў у аглоблях, пад жоўтаю кантоваю дугою. Гартны. Аднаго дня брычка са званочкам пад дугою пад’ехала да ганка пана Казіміра. Пестрак.
2. Частка акружнасці або круглаватай крывой лініі. Апісаць дугу. // у знач. прысл. дуго́й. У форме дугі, выгнутай лініі. Бровы дугой. □ Лес абгінаў сяло дугой. Шамякін.
3. Разм. Прыёмнік току на трамвайных вагонах. Ад слупа да слупа нацягнуты трасы, а да іх падвешаны правады, з якіх тралейбусныя штангі і трамвайныя дугі здымаюць ток. Жычка.
•••
Электрычная дуга; вольтава дуга — дугавы разрад паміж вугальнымі або металічнымі блізка размешчанымі электродамі.
Сагнуцца ў дугу гл. сагнуцца.
Сагнуць у дугу гл. сагнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)