дре́вко (флага) дрэ́ўка, -ка ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дрэ́ўка ср.
1. дре́вко;
д. сця́га — дре́вко зна́мени;
2. (для топки) чу́рка ж.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Дрэ́ўка 1 ’дрэўка (сцяга і г. д.)’ (БРС). Запазычанне з рус. дре́вко ’тс’ (у рус. мове гэта, паводле Шанскага, 1, Д, Е, Ж, 188, рус. утварэнне на базе запазычанага са ст.-слав. мовы слова дре́во < дрѣво).
Дрэ́ўка 2 ’цурка (для палення)’ (БРС), дрэ́ўкі ’тс’ (Шат.). Відавочнае запазычанне з польск. мовы. Параўн. польск. drzewka (мн. л.) ’дровы’. Можна думаць і пра самастойнае ўтварэнне гэтага слова ў бел. мове на базе запазычанага з польск. мовы дрэ́ва (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дрэ́ва ’дрэва’ (БРС, ТСБМ, Нас., Касп., Шат., Бяльк., Сл. паўн.-зах.), таксама дре́ва (Бяльк.). Укр. дре́во (памянш. форма древко) ’тс’ (Грынч.); параўн. і гуц. древору́б ’павець для дроў’ (Грынч.: з Шухевіча). Адносна бел. слова (без укр. матэрыялу) Трубачоў (Эт. сл., 4, 212) заўважае: «блр. литер. дрэ́ва неисконно». Сапраўды, бел. і ўкр. формы нельга вытлумачыць з якой-небудзь прасл. зыходнай формы, таму можна меркаваць, што гэта запазычанне з польск. drzewo ’тс’ (< прасл. *dervo; аб апошнім гл. Трубачоў, там жа, 211–212) з субстытуцыяй польск. гука rz усх.-слав. ‑р‑. Дзіўна, што ў ст.-бел. мове (гл. Булыка, Запазыч.) не адлюстраваны гэты паланізм.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
наса́женный
1. наса́джаны, мног. панаса́джваны;
2. (на ручку, древко и т. п.) аса́джаны; (на остриё) наса́джаны, мног. панаса́джваны; (наткнутый) узаткну́ты, мног. паўстыка́ны, наткну́ты, узбі́ты, мног. паўзбіва́ны; (нацепленный) начэ́плены, мног. паначэ́пліваны;
3. портн. ушы́ты, мног. паўшыва́ны, прышы́ты, мног. папрышыва́ны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
насади́тьII сов.
1. (на ручку, древко и т. п.) асадзі́ць; (на остриё) насадзі́ць, мног. панаса́джваць; (наткнуть) узаткну́ць, наткну́ць, мног. паўстыка́ць; узбі́ць, мног. паўзбіва́ць; (нацепить) начапі́ць, мног. паначэ́пліваць;
2. портн. ушы́ць, мног. паўшыва́ць, прышы́ць, мног. папрышыва́ць; см. наса́живатьII.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
наса́живатьII несов.
1. (на ручку, древко и т. п.) аса́джваць; (на остриё) наса́джваць; (натыкать) устыка́ць, натыка́ць, узбіва́ць; (нацеплять) начапля́ць, начэ́пліваць;
наса́живать топо́р на топори́ще аса́джваць сяке́ру;
наса́живать ту́шу на ве́ртел устыка́ць ту́шу на ражо́н;
2. портн. ушыва́ць, прышыва́ць;
наса́живать пу́говицы на пиджа́к ушыва́ць гу́зікі ў пінжа́к.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аса́джваць
I несов.
1. (крепко надевать на древко) наса́живать; (прикреплять к рукоятке — ещё) приса́живать;
2. (вставлять в оправу) оправля́ть, обрамля́ть;
3. (ставить косяки в окна, двери) устана́вливать;
1-3 см. асадзі́ць I
II несов.
1. в разн. знач. оса́живать;
2. разг. (ударом) сва́ливать;
1, 2 см. асадзі́ць II
III несов., воен. осажда́ть; см. асадзі́ць III
IV несов. (раствор) осажда́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
асадзі́ць
I сов.
1. (крепко надеть на древко) насади́ть; (прикрепить к рукоятке — ещё) присади́ть;
а. малато́к (сяке́ру) — насади́ть молото́к (топо́р);
а. касу́ — насади́ть (присади́ть) ко́су́;
2. (вставить в оправу) опра́вить, обра́мить;
а. партрэ́т — опра́вить (обра́мить) портре́т;
3. (поставить косяки в окна, двери) установи́ть
II сов.
1. в разн. знач. осади́ть;
а. каня́ — осади́ть коня́;
~дзі́ наза́д! — осади́ наза́д!;
а. рой пчол — осади́ть рой пчёл;
а. бу́рныя пары́вы ра́дасці — осади́ть бу́рные поры́вы ра́дости;
2. разг. (ударом) свали́ть
III сов., воен. осади́ть;
а. крэ́пасць — осади́ть кре́пость
IV сов. (раствор) осади́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)