до́хнуць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., до́хне; дох, -хла; незак.

Паміраць, здыхаць (пра жывёлу, насякомых).

Ад мухамораў мухі дохнуць.

Ад бяскорміцы жывёла дохне.

|| зак. здо́хнуць, здо́хне; здох, здо́хла і (пра многіх) падо́хнуць, -не; -до́х, -хла.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

до́хнуць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. до́хну до́хнем
2-я ас. до́хнеш до́хнеце
3-я ас. до́хне до́хнуць
Прошлы час
м. до́х до́хлі
ж. до́хла
н. -
Дзеепрыслоўе
цяп. час до́хнучы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

до́хнуць несов., разг. до́хнуть, издыха́ть, околева́ть, подыха́ть; (о скоте — ещё) па́дать;

◊ му́хі д. — му́хи до́хнут

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

до́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; незак.

Здыхаць, паміраць. Мухі дохнуць. Ад бяскорміцы жывёла дохне.

•••

Мухі дохнуць ад чаго‑н. гл. муха.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

До́хнуць ’дохнуць’ (БРС). Рус. дохнуть, укр. до́хнути, славац. dochnút. Фармальна ідэнтычны (акрамя націску) дзеяслоў з dъxnǫti ’дыхнуць’ (да *dъxati ’дыхаць’). Агляд форм у Трубачова, Эт. сл., 5, 177; параўн. яшчэ Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 179–180; Фасмер, 1, 533; Траўтман, 64–65. Звяртае на сябе ўвагу тое, што, відавочна, значэнне ’дохнуць’ развілося толькі ў некаторых слав. мовах (ва ўсх.-слав. і славац.). Гэтую з’яву можна лічыць семантычнай інавацыяй усх.-слав. моў (у славац. мове запазычанне з укр.?).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дохнуць, здыхаць

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

падо́хнуць гл. дохнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

здо́хнуць гл. дохнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

до́хнуть несов. до́хнуць, здыха́ць;

◊

му́хи до́хнут му́хі до́хнуць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Прыдо́хнуць, прыдо́хнуцца ’прытухнуць’ (Ян.). Кантамінацыя дзеясловаў прыто́хнуць/прыту́хнуць (гл.) і до́хнуць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)