до́следны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
до́следны |
до́следная |
до́следнае |
до́следныя |
| Р. |
до́следнага |
до́следнай до́следнае |
до́следнага |
до́следных |
| Д. |
до́следнаму |
до́следнай |
до́следнаму |
до́следным |
| В. |
до́следны (неадуш.) до́следнага (адуш.) |
до́следную |
до́следнае |
до́следныя (неадуш.) до́следных (адуш.) |
| Т. |
до́следным |
до́следнай до́следнаю |
до́следным |
до́следнымі |
| М. |
до́следным |
до́следнай |
до́следным |
до́следных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вучэ́бна-до́следны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
вучэ́бна-до́следны |
вучэ́бна-до́следная |
вучэ́бна-до́следнае |
вучэ́бна-до́следныя |
| Р. |
вучэ́бна-до́следнага |
вучэ́бна-до́следнай вучэ́бна-до́следнае |
вучэ́бна-до́следнага |
вучэ́бна-до́следных |
| Д. |
вучэ́бна-до́следнаму |
вучэ́бна-до́следнай |
вучэ́бна-до́следнаму |
вучэ́бна-до́следным |
| В. |
вучэ́бна-до́следны (неадуш.) вучэ́бна-до́следнага (адуш.) |
вучэ́бна-до́следную |
вучэ́бна-до́следнае |
вучэ́бна-до́следныя (неадуш.) вучэ́бна-до́следных (адуш.) |
| Т. |
вучэ́бна-до́следным |
вучэ́бна-до́следнай вучэ́бна-до́следнаю |
вучэ́бна-до́следным |
вучэ́бна-до́следнымі |
| М. |
вучэ́бна-до́следным |
вучэ́бна-до́следнай |
вучэ́бна-до́следным |
вучэ́бна-до́следных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
селекцы́йна-до́следны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
селекцы́йна-до́следны |
селекцы́йна-до́следная |
селекцы́йна-до́следнае |
селекцы́йна-до́следныя |
| Р. |
селекцы́йна-до́следнага |
селекцы́йна-до́следнай селекцы́йна-до́следнае |
селекцы́йна-до́следнага |
селекцы́йна-до́следных |
| Д. |
селекцы́йна-до́следнаму |
селекцы́йна-до́следнай |
селекцы́йна-до́следнаму |
селекцы́йна-до́следным |
| В. |
селекцы́йна-до́следны (неадуш.) селекцы́йна-до́следнага (адуш.) |
селекцы́йна-до́следную |
селекцы́йна-до́следнае |
селекцы́йна-до́следныя (неадуш.) селекцы́йна-до́следных (адуш.) |
| Т. |
селекцы́йна-до́следным |
селекцы́йна-до́следнай селекцы́йна-до́следнаю |
селекцы́йна-до́следным |
селекцы́йна-до́следнымі |
| М. |
селекцы́йна-до́следным |
селекцы́йна-до́следнай |
селекцы́йна-до́следным |
селекцы́йна-до́следных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
до́следны, ‑ая, ‑ае.
1. Прызначаны для правядзення доследаў. Доследная сельскагаспадарчая станцыя. Доследнае поле. □ Усе дваццаць гектараў школьнай зямлі былі разбіты на маленькія доследныя ўчасткі. Пальчэўскі. // Зроблены з доследнымі мэтамі. Доследны узор машыны. Доследная партыя самазвалаў. Доследныя расліны.
2. Заснаваны на доследах, эксперыментах. Вывучэнне доследным шляхам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзяля́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
1. Участак лесу, адведзены пад высечку або ўжо высечаны. Трэба было да вясны ссячы і прывесці ў парадак дзялянку, якую адвялі калгасу. Ермаловіч. — Такія елкі, як на плошчы, прывозяць з дзялянак, дзе сякуць лес, а не абы-адкуль. Хадкевіч.
2. Участак зямлі, адведзены для якой‑н. мэты (апрацоўкі, забудовы і пад.). Усе пайшлі аглядаць доследныя дзялянкі, якія былі тут жа, за палацам. Дуброўскі. Дзяўчынка адводзіць сваёй казе раскошную дзялянку: метраў дваццаць ва ўсе бакі ад убітага ў зямлю коліка. Кулакоўскі.
3. Абл. Кавалак чаго‑н. Бабіцкая разгарнула скрутак: там была круглая буханка жытняга хлеба і дзялянка сала. Гурскі. // Частка, доля ад чаго‑н. (пры дзяльбе). Актыўны гуманізм рыбакоў праявіўся ў аднадушным рашэнні даваць дзялянку з кожнага ўлову ўдаве Прахора і старому Сымону. У. Калеснік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уча́стак, ‑тка, м.
1. Зямельная плошча, адведзеная для якога‑н. выкарыстання або вылучаная на аснове якіх‑н. прымет; дзялянка. Прысядзібны ўчастак. □ Усе дваццаць гектараў школьнай зямлі разбіты на маленькія доследныя ўчасткі. Пальчэўскі. Дасталіся Захару Іванавічу найбольш запушчаныя ўчасткі зямлі, горшае цягло, горшы інвентар. Кулакоўскі. // Частка паверхні чаго‑н. Пашкоджаны ўчастак скуры. // Адрэзак чаго‑н., які мае прасторавую працягласць. Участак дарогі. Сортавыпрабавальны ўчастак. □ Рака цякла з усходу на захад, і мы пайшлі па ёй, абходзячы па беразе незамёрзлыя ўчасткі. Шамякін.
2. Частка фронту, якая з’яўляецца месцам дзеяння якой‑н. вайсковай адзінкі. Загрукатаў бой. На ўчастку стралковага палка падпалкоўнік Г. Юлдашава ворагу ўдалося ўклініцца ў нашу абарону. «Звязда».
3. Адміністрацыйна-тэрытарыяльнае або вытворчае падраздзяленне, якое ўтвараецца з пэўнай мэтай. Выбарчы ўчастак. Фармовачны ўчастак цэха. □ Марыя Хведараўна прыняла Палеткаўскі ўрачэбны ўчастак і рабіла аб’езд вёсак. Марціновіч. Камуністы станавіліся душою кожнай брыгады, участка, усяе будоўлі. Па іх раўнялася моладзь, за імі ішлі ўсе нафтабудаўніцы. Грахоўскі.
4. Галіна, сфера якой‑н. дзейнасці. Партыя і камсамол накіроўвалі.. [Галавача] на самыя адказныя ўчасткі работы. Хведаровіч.
5. Аддзяленне паліцыі ў дарэвалюцыйнай Расіі, а таксама будынак, у якім размяшчалася такая ўстанова. Паліцэйскі ўчастак. □ Па вёсках спешна будаваліся паліцэйскія ўчасткі-пастарункі, па гарадах і мястэчках — гарнізонныя казармы. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)