дзява́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (разм.).
1. незак.; гл. дзецца.
2. зак. (толькі прош.). Знікнуць, прапасці невядома куды.
Куды дзяваўся мой партфель?
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзява́цца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
дзява́юся |
дзява́емся |
| 2-я ас. |
дзява́ешся |
дзява́ецеся |
| 3-я ас. |
дзява́ецца |
дзява́юцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
дзява́ўся |
дзява́ліся |
| ж. |
дзява́лася |
| н. |
дзява́лася |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
дзява́цца несов., разг. дева́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дзява́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.
1. (толькі інф. і цяпер.). Незак. да дзецца.
2. зак. (толькі пр.). Тое, што і дзецца. Усё ж найбольшы страх перажыў плытагон, які з таго часу невядома куды дзяваўся з прыстані. Казалі, што ён у момант ссівеў. Карамазаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзе́цца, дзе́нуся, дзе́нешся, дзе́нецца; дзе́нься; зак. (разм.).
1. Знікнуць, прапасці.
Куды ён дзеўся? Нікуды ён не дзенецца.
2. Знайсці сабе месца, прытулак.
У незнаёмым горадзе не ведаеш, куды д. нанач.
|| незак. дзява́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Куды ж мне д.? Кудысьці кнігі з паліцы дзяваюцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дева́ться
1. сов. дзе́цца, падзе́цца;
2. несов. дзява́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ля́мант, ‑у, М ‑нце, м.
Адчайны, немы крык як праяўленне жаху, як кліч на дапамогу. Таўчэ дзік лычам мяне ў спіну, а рваць не рве. Апамятаўся я і нарабіў ляманту. Пальчэўскі. Касцы на лузе ўзнялі лямант. Язэп .. кінуўся на дапамогу. Нырнуў раз — не знайшоў малога. Ваданосаў. // Моцны працяглы плач, крык, брэх. А можа толькі так здалося? О, не! Не плач, а лямант, енк. Чыё там сэрца так галосіць? Так чалавек не плакаў век. Пушча. Праляталі нізка альбатросы, Узнімалі чайкі лямант дзікі. Звонак. [Сабачка] чуў нас за кіламетр і узнімаў такі лямант, што мы не ведалі, куды дзявацца. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)