дапну́ць

‘дабрацца, дайсці, дапасці да чаго-небудзь; давесці што-небудзь да каго-небудзь (дапнуць ісціну да субяседніка), зразумець што-небудзь (дапнуць да чаго-небудзь)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. дапну́ дапнё́м
2-я ас. дапне́ш дапняце́
3-я ас. дапне́ дапну́ць
Прошлы час
м. дапну́ў дапну́лі
ж. дапну́ла
н. дапну́ла
Загадны лад
2-я ас. дапні́ дапні́це
Дзеепрыслоўе
прош. час дапну́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Дапну́ць ’дабрацца, дайсці, знайсці, дапасці’ (Сцяц.). Як здаецца, можна ставіць пытанне, ці не з’яўляецца гэта лексема запазычаннем з польск. мовы. Параўн. польск. dopiąć ’дабіцца, дайсці’, dopinać ’дабівацца, дасягаць’. Аб магчымасці запазычання сведчыць геаграфія пашырэння слова (зах. гаворкі бел. мовы), а таксама, як здаецца, не зусім звычайны для бел. мовы марфалагічны тып дзеяслова. Прамым запазычаннем з польск. з’яўляецца і бел. дапя́ць (БРС) ’дабіцца, дайсці, апынуцца’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Дапя́ць. Гл. дапну́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дапя́ць

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. дапну́ дапнё́м
2-я ас. дапне́ш дапняце́
3-я ас. дапне́ дапну́ць
Прошлы час
м. дапя́ў дапя́лі
ж. дапя́ла
н. дапя́ла
Загадны лад
2-я ас. дапні́ дапні́це
Дзеепрыслоўе
прош. час дапя́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)