дамча́ць
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
дамчу́ |
дамчы́м |
| 2-я ас. |
дамчы́ш |
дамчыце́ |
| 3-я ас. |
дамчы́ць |
дамча́ць |
| Прошлы час |
| м. |
дамча́ў |
дамча́лі |
| ж. |
дамча́ла |
| н. |
дамча́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
дамчы́ |
дамчы́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
дамча́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
дамча́ць сов., разг. домча́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дамча́ць, -чу́, -чы́ш, -чы́ць; -чы́м, -чыце́, -ча́ць; -чы́ і даімча́ць, -чу́, -чы́ш, -чы́ць; зак. (разм.).
1. каго-што. Вельмі хутка даставіць да якога-н. месца.
Шафёр умомант дамчаў пасажыра да вакзала.
2. Тое, што і дамчацца, даімчацца.
Стаеннік вырваўся і хутка даімчаў да вадапою.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дамча́ць і даімча́ць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.
Разм.
1. каго-што. Вельмі хутка давезці, даставіць да якога‑н. месца. — Ну, цяпер трымайцеся, я мігам дамчу вас у Забалоцце. Скрыпка. Машына спачатку адвезла начальніка, а тады ўжо і самога Сашку даімчала да яго новай кватэры. Чорны.
2. Тое, што і дамчацца, даімчацца. Стаеннік шпарка даімчаў да Старыцы і спыніўся на ўскраіне яе ля дома Ваўчка. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
домча́ть сов., разг. дамча́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
даімча́ць сов., разг., см. дамча́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запе́рці, -пру́, -прэ́ш, -прэ́; -про́м, -праце́, -пру́ць; -пёр, -пе́рла; -пры́; -пёрты; зак.
1. што. Зачыніць (на замок, засаўку і пад.) або замкнуць (у 1 знач.).
З. дзверы на ключ.
2. каго-што. Змясціць куды-н., зачыніўшы на замок.
З. парасят у хлеўчуку.
З. варожы флот (перан.: акружыць, пазбавіўшы выхаду, магчымасці рухацца).
3. Хутка даставіць, дамчаць куды-н. або ўсунуць, упакаваць куды-н., у што-н. (разм.).
Гэты рысак мігам вас туды запрэ.
Куды ты запёр гэту скрынку?
|| незак. запіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)