дамавы́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. дамавы́ дамава́я дамаво́е дамавы́я
Р. дамаво́га дамаво́й
дамаво́е		 дамаво́га дамавы́х
Д. дамаво́му дамаво́й дамаво́му дамавы́м
В. дамавы́ (неадуш.)
дамаво́га (адуш.)		 дамаву́ю дамаво́е дамавы́я (неадуш.)
дамавы́х (адуш.)
Т. дамавы́м дамаво́й
дамаво́ю		 дамавы́м дамавы́мі
М. дамавы́м дамаво́й дамавы́м дамавы́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дамавы́

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз. мн.
м. -
Н. дамавы́ дамавы́я
Р. дамаво́га дамавы́х
Д. дамаво́му дамавы́м
В. дамаво́га дамавы́х
Т. дамавы́м дамавы́мі
М. дамавы́м дамавы́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дамавы́ в разн. знач. домово́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дамавы́, ‑ая, ‑ое.

Які мае адносіны да дома (у 1 знач.). Дамавое кіраўніцтва. Дамавы камітэт.

•••

Дамавая кніга гл. кніга.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дом, -а і -у, мн. дамы́, дамо́ў, м.

1. -а. Будынак для жылля або для размяшчэння ўстаноў.

Цагляны д.

2. -у. Кватэра, памяшканне, а таксама сям’я, людзі, што жывуць разам, іх гаспадарка.

Званілі з дому.

Збегся ўвесь д.

3. -а. Установа, што абслугоўвае якія-н. грамадскія патрэбы, а таксама памяшканне, дзе яна знаходзіцца.

Д. адпачынку.

Д. мадэлей.

Д. кнігі.

4. -у. Дынастыя, род.

Д.

Раманавых.

○

Жоўты дом (уст.) — бальніца для душэўнахворых.

Заезны дом — памяшканне для начлегу з дваром для коней.

|| памянш. до́мік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.) і дамо́к, -мка́, мн. -мкі́, -мко́ў, м. (да 1 знач.).

|| прым. дамавы́, -а́я, -о́е.

Д. камітэт.

○

Дамавая кніга — кніга для рэгістрацыі жыхароў якога-н. дома.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дамка́м, -а, мн. -ы, -аў, м.

Скарачэнне: дамавы камітэт (грамадская арганізацыя жыхароў).

Пасяджэнне дамкама.

|| прым. дамка́маўскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

домо́вый дамавы́;

домова́я кни́га дамава́я кні́га.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дамка́м м. (дамавы́ камітэ́т) домко́м (домово́й комите́т)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

домко́м (домово́й комите́т) дамка́м, -ма м. (дамавы́ камітэ́т).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ігрэ́ц ’ігрок’ (Гарэц., Касп., Др.-Падб.), ’музыка’ (Нас., Гарэц., Др.-Падб., Інстр. III). Рус. дыял. игре́ц ’нячысты ці злы дух, бес; дамавы’ (шырока ў гаворках), тамб., вяц. ’мянушка грубага, нявыхаванага чалавека’, пенз. ’спявак’, дан., разан. ’параліч’, укр. грець ’апаплексічны ўдар, параліч’, уст. ’музыка, ігрок’, польск. уст. igrzec ’вандроўны артыст, камедыянт’, в.-луж. herc ’музы́ка’, н.-луж. gere ’ігрок’, ’музы́ка’, чэш., славац. herec ’артыст’, славен. igr̀c, igrèc ’ігрок’, ’музыка’, серб.-харв. уст. ìgrac, igarac ’ігрок’, балг. игре́ц ’артыст’. Ц.-слав. игрьць ’акцёр, скамарох’, ст.-рус. игрецъ ’танцор, скамарох’, ’музыка’, ’артыст’, ’спакуснік, д’ябал’, ’ігрок’. Ад *jьgrati (гл. іграць) з дапамогай суф. Nomina agentis ‑ьcь у прасл. Трубачоў, Эт. сл., 8, 212–213; Слаўскі, 1, 446. Параўн. іграч.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)