дагляда́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
дагляда́ю |
дагляда́ем |
| 2-я ас. |
дагляда́еш |
дагляда́еце |
| 3-я ас. |
дагляда́е |
дагляда́юць |
| Прошлы час |
| м. |
дагляда́ў |
дагляда́лі |
| ж. |
дагляда́ла |
| н. |
дагляда́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
дагляда́й |
дагляда́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
дагляда́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
дагляда́ць несов.
1. (каго, што) присма́тривать (за кем, чем), пригля́дывать (за кем, чем), смотре́ть (за кем, чем), гляде́ть (за кем, чем);
д. дзяце́й — присма́тривать (пригля́дывать, смотре́ть, гляде́ть) за детьми́;
2. (каго, што) уха́живать (за кем, чем), забо́титься (о ком, чём);
д. хво́рага — уха́живать за больны́м;
3. см. дагля́дваць 1
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дагляда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да дагледзець, даглядзець (у 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дагле́дзець, -гле́джу, -гле́дзіш, -гле́дзіць; -гле́дзь; -гле́джаны; зак., каго-што.
1. Паклапаціцца аб кім-, чым-н., акружыць увагай, стварыць добры догляд.
Д. хворага.
Д. дзяцей.
2. Заўважыць, не выпусціць з-пад увагі (звычайна з адмоўем).
Не дагледзіш вокам — заплаціш бокам (прыказка).
|| незак. дагляда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
даглядаць, глядзець, пільнаваць
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
ня́ньчыць, -чу, -чыш, -чыць; незак., каго.
Даглядаць дзіця.
Н. унукаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пара́нены, -ая, -ае.
Які мае рану.
Параненыя байцы.
Даглядаць параненых (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пяле́гаваць, -гую, -гуеш, -гуе; -гуй; -гаваны; незак., каго-што (разм.).
Песціць, любоўна даглядаць.
П. дзіця.
|| наз. пяле́гаванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
садо́ўніцтва, -а, н.
1. Занятак садоўніка, майстэрства даглядаць сад.
2. Развядзенне садовых раслін як гадіна сельскай гаспадаркі.
|| прым. садо́ўніцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хо́лить несов. пяле́гаваць, пе́сціць, дагляда́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)