дагаво́рны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. дагаво́рны дагаво́рная дагаво́рнае дагаво́рныя
Р. дагаво́рнага дагаво́рнай
дагаво́рнае
дагаво́рнага дагаво́рных
Д. дагаво́рнаму дагаво́рнай дагаво́рнаму дагаво́рным
В. дагаво́рны (неадуш.)
дагаво́рнага (адуш.)
дагаво́рную дагаво́рнае дагаво́рныя (неадуш.)
дагаво́рных (адуш.)
Т. дагаво́рным дагаво́рнай
дагаво́рнаю
дагаво́рным дагаво́рнымі
М. дагаво́рным дагаво́рнай дагаво́рным дагаво́рных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

абавяза́цельства, -а, мн. -ы, -аў, н.

1. Грашовы пазыковы дакумент (спец.).

2. Афіцыйна дадзенае абяцанне або дамова, якія патрабуюць абавязковага выканання.

Дагаворныя абавязацельствы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гаспада́рча-дагаво́рны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. гаспада́рча-дагаво́рны гаспада́рча-дагаво́рная гаспада́рча-дагаво́рнае гаспада́рча-дагаво́рныя
Р. гаспада́рча-дагаво́рнага гаспада́рча-дагаво́рнай
гаспада́рча-дагаво́рнае
гаспада́рча-дагаво́рнага гаспада́рча-дагаво́рных
Д. гаспада́рча-дагаво́рнаму гаспада́рча-дагаво́рнай гаспада́рча-дагаво́рнаму гаспада́рча-дагаво́рным
В. гаспада́рча-дагаво́рны (неадуш.)
гаспада́рча-дагаво́рнага (адуш.)
гаспада́рча-дагаво́рную гаспада́рча-дагаво́рнае гаспада́рча-дагаво́рныя (неадуш.)
гаспада́рча-дагаво́рных (адуш.)
Т. гаспада́рча-дагаво́рным гаспада́рча-дагаво́рнай
гаспада́рча-дагаво́рнаю
гаспада́рча-дагаво́рным гаспада́рча-дагаво́рнымі
М. гаспада́рча-дагаво́рным гаспада́рча-дагаво́рнай гаспада́рча-дагаво́рным гаспада́рча-дагаво́рных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дагаво́рны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да дагавору; абумоўлены дагаворам. Дагаворная грамата. На дагаворных пачатках. Дагаворныя бакі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

догова́ривающийся

1. прич. які́ (што) дагаво́рваецца, які́ (што) дагава́рваецца, які́ (што) дамаўля́ецца;

2. прил. дагаво́рны;

догова́ривающиеся сто́роны дипл. дагаво́рныя бакі́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сторона́ ж.

1. в разн. знач. бок, род. бо́ку м.;

пойти́ в ра́зные сто́роны пайсці́ ў ро́зныя бакі́;

смотре́ть по сторона́м глядзе́ць па бака́х;

со стороны́ видне́е з бо́ку лепш віда́ць;

лицева́я сторона́ материа́ла до́бры (пра́вы) бок матэрыя́лу;

обсуди́ть вопро́с со всех сторо́н абмеркава́ць пыта́нне з усі́х бако́ў;

положи́тельная сторона́ де́ла дада́тны бок спра́вы;

побе́да на на́шей стороне́ перамо́га на на́шым баку́;

стоя́ть в стороне́ прям., перен. стая́ць убаку́;

дя́дя со стороны́ ма́тери дзя́дзька з бо́ку ма́ці;

2. мат. старана́, -ны́ ж.;

сто́роны прямоуго́льника сто́раны прамавуго́льніка;

3. (страна, местность) старо́нка, -кі ж., краі́на, -ны ж.;

родна́я сторона́ ро́дная старо́нка;

4. (место по краю, край) бок, род. бо́ку м., край, род. кра́ю м.;

ю́жная сторона́ ле́са паўднёвы бок (край) ле́су;

по обе́им сторона́м доро́ги па або́двух бака́х даро́гі;

5. (противопоставляемые группы) бок, род. бо́ку м.;

догова́ривающиеся сто́роны дагаво́рныя бакі́;

на стороне́ на баку́;

всё в сто́рону усё на бок;

оста́ться в стороне́ заста́цца ўбаку́;

в сто́рону у бок;

моё де́ло сторона́ мая́ ха́та з кра́ю;

узна́ть стороно́й даве́дацца ад і́ншых;

на все четы́ре сто́роны на ўсе чаты́ры бакі́;

на сто́рону на бок;

со стороны́ з бо́ку;

с одно́й стороны́ з аднаго́ бо́ку;

со стороны́ (кого, чего) з бо́ку (каго, чаго);

шу́тки в сто́рону без жа́ртаў, жа́рты на бок;

подойти́ не с той стороны́ падысці́ не з таго́ бо́ку;

привлека́ть на свою́ сто́рону схіля́ць на свой бок;

приня́ть (чью-л.) сто́рону стаць на (чый-небудзь) бок.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бок м.

1. (род. бо́ку) м., в разн. знач. сторона́ ж.;

дада́тны б. спра́вы — положи́тельная сторона́ де́ла;

дзя́дзька з бо́ку ма́ці — дя́дя со стороны́ ма́тери;

з бо́ку лепш віда́ць — со стороны́ видне́е;

пайсці́ ў ро́зныя бакі́ — пойти́ в ра́зные сто́роны;

перамо́га на на́шым баку́ — побе́да на на́шей стороне́;

во́нкавы бок матэ́рыі — лицева́я сторона́ мате́рии;

паўднёвы б. ле́сую́жная сторона́ ле́са;

спрэ́чкі бако́ў у судзе́ — пре́ния сторо́н в суде́;

2. (род. бо́ка) (туловища) бок;

б. балі́ць — бок боли́т;

3. (род. бо́ка) (крыши) скат;

ле́вы б. — изна́нка;

дагаво́рныя бакі́ — догова́ривающиеся сто́роны;

пры бо́ку — (о запряжке лошадей) в пристя́жку;

пад бо́кам — под бо́ком (ря́дом);

на баку́ — на стороне́;

узя́цца ў бо́кі — подбоче́ниться;

усё на б. — всё в сто́рону;

з аднаго́ бо́ку — с одно́й стороны́;

бо́кі рваць — ката́ться со́ сме́ху;

хвата́цца за бакі́о́кі) — хвата́ться за животы́ (живо́тики);

б. у б. — бок о бок;

заста́цца ў баку́ — оста́ться в стороне́;

праз б. вы́лезці — бо́ком вы́йти, отозва́ться, отрыгну́ться;

з бо́ку — (каго, чаго) со стороны́ (кого, чего);

узя́ць за бакі́ — взять за бока́;

быць (стая́ць) у баку́ — быть (стоя́ть) в стороне́, быть не у дел;

падысці́ не з таго́ бо́ку — подойти́ не с той стороны́;

схіля́ць на свой б. — склоня́ть на свою́ сто́рону;

не глядзе́ць ні бо́ка, ні во́ка — почём зря;

на ўсе чаты́ры бакі́ — на все четы́ре сто́роны;

адле́жваць бакі́ — отле́живать бока́;

ценявы́ б. — тенева́я сторона́;

адваро́тны б. медаля́ — оборо́тная сторона́ меда́ли;

ляжа́ць на баку́ — лежа́ть на боку́;

стаць на б. — (каго, чый) стать на сто́рону (кого, чью), приня́ть сто́рону (кого, чью);

бра́цца ў бо́кі — подбоче́ниваться;

ні да бо́ка ні да во́ка — ни к селу́ ни к го́роду;

не дагле́дзіш во́кам — запла́ціш бо́кампосл. не догляди́шь о́ком — запла́тишь бо́ком

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)