даба́ўлены

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. даба́ўлены даба́ўленая даба́ўленае даба́ўленыя
Р. даба́ўленага даба́ўленай
даба́ўленае		 даба́ўленага даба́ўленых
Д. даба́ўленаму даба́ўленай даба́ўленаму даба́ўленым
В. даба́ўлены (неадуш.)
даба́ўленага (адуш.)		 даба́ўленую даба́ўленае даба́ўленыя (неадуш.)
даба́ўленых (адуш.)
Т. даба́ўленым даба́ўленай
даба́ўленаю		 даба́ўленым даба́ўленымі
М. даба́ўленым даба́ўленай даба́ўленым даба́ўленых

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

даба́ўлены

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. даба́ўлены даба́ўленая даба́ўленае даба́ўленыя
Р. даба́ўленага даба́ўленай
даба́ўленае		 даба́ўленага даба́ўленых
Д. даба́ўленаму даба́ўленай даба́ўленаму даба́ўленым
В. даба́ўлены (неадуш.)
даба́ўленага (адуш.)		 даба́ўленую даба́ўленае даба́ўленыя (неадуш.)
даба́ўленых (адуш.)
Т. даба́ўленым даба́ўленай
даба́ўленаю		 даба́ўленым даба́ўленымі
М. даба́ўленым даба́ўленай даба́ўленым даба́ўленых

Кароткая форма: даба́ўлена.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

даба́ўлены доба́вленный, приба́вленный, подба́вленный; см. даба́віць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

даба́ўлены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад дабавіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

подба́вленный падба́ўлены, даба́ўлены, дада́дзены;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

доба́вленный

1. даба́ўлены; прыба́ўлены;

2. дада́дзены; см. доба́вить;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

приба́вленный

1. дада́дзены, прыба́ўлены; даба́ўлены;

2. прыба́ўлены; павялі́чаны;

3. дада́дзены;

4. прыба́ўлены, прыбы́ты;

5. перабо́льшаны, перавялі́чаны; прыхлу́шаны; см. приба́вить;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нуль, -я́, мн. -і́, -ёў, м.

1. Лічбавы знак «0», які абазначае адсутнасць велічыні (дабаўлены справа ад лічбы ўдзесяцярае яе).

2. Умоўная велічыня, адносна якой вызначаецца тэмпература чаго-н.

Дзесяць градусаў ніжэй за нуль.

3. перан. Пра нязначнага, нікчэмнага чалавека (разм.).

У навуцы гэты чалавек н.

○

Абсалютны нуль — самая нізкая магчымая тэмпература (-273,16 -273,15 °С).

◊

Звесці да нуля — пазбавіць усякага сэнсу, значэння.

Нуль увагі на каго-што (разм.) — ніякай увагі.

Пачаць з нуля (разм.) — без папярэдняй падрыхтоўкі.

Стрыгчы пад нуль (разм.) — стрыгчы нагала.

|| прым. нулявы́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нуль, ‑я, м.

1. Лічбавы знак «О», які абазначае адсутнасць велічыні (дабаўлены справа ад лічбы ўдзесяцярае яе).

2. Умоўная велічыня, ад якой пачынаецца вылічэнне падобных ёй велічынь (тэмпературы, часу і пад.). Сярэдняя тэмпература года ніжэй нуля.

3. перан. Пра што‑н. вельмі малое, нікчэмнае. Коска для .. [Мікалая] нічога не значыла — нуль, не больш. Якімовіч.

4. перан. Разм. Пра чалавека, які не мае ніякага значэння.

•••

Абсалютны нуль — тэмпература −273,16°C, пры якой спыняецца хаатычны цеплавы рух малекул у целе; самая нізкая магчымая тэмпература.

Звесці да нуля гл. звесці.

Нуль увагі — ніякай увагі.

[Ад лац. nullus — ніякі.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)