гра́мата

‘уменне чытаць і пісаць’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. гра́мата
Р. гра́маты
Д. гра́маце
В. гра́мату
Т. гра́матай
гра́матаю
М. гра́маце

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

гра́мата

‘дакумент, пісьмо’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. гра́мата гра́маты
Р. гра́маты гра́мат
Д. гра́маце гра́матам
В. гра́мату гра́маты
Т. гра́матай
гра́матаю		 гра́матамі
М. гра́маце гра́матах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лікбе́з, -у, м. (уст.).

Навучанне грамаце непісьменных дарослых і падлеткаў.

|| прым. лікбе́заўскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

буква́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

Кніжка для першапачатковага навучання грамаце.

|| прым. буква́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гра́мата, -ы, ДМ -маце, мн. -ы, -мат, ж.

1. Уменне чытаць і пісаць.

Вучыць грамаце.

2. Афіцыйны дакумент.

Даверчая г.

Ахоўная г.

◊

Кітайская грамата (разм.) — пра што-н. незразумелае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дабуква́рны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які папярэднічае заняткам з букваром, чытанню буквара. Дабукварны перыяд у навучанні грамаце.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лікбе́з, ‑а і ‑у, м.

1. ‑у. Ліквідацыя непісьменнасці.

2. ‑а. Школа для навучання грамаце непісьменных дарослых; лікпункт.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

буква́р, ‑а, м.

Кніжка для першапачатковага навучання грамаце. Чытаць буквар. □ Ад старэйшага брата, другакласніка Міхася, Петруську застаўся буквар. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гувернёр, ‑а, м.

Выхавальнік у буржуазных і дваранскіх сем’ях, звычайна іншаземец, якога наймалі для выхавання хлопчыкаў і першапачатковага навучання грамаце.

[Фр. gouverneur.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

навуча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., каго.

1. Перадаваць каму-н. якія-н. веды, навыкі.

Н. грамаце.

Н. гуляць у шахматы.

2. Падбіваць на што-н. нядобрае (разм.).

Вуліца навучае лаянцы.

3. Даваць параду, наводзіць на розум (разм.).

Маці навучае дзяцей дабру.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)