они́
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
они́
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гада́мі
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
год год,
времена́ го́да по́ры го́да;
в э́том году́ сёлета, у гэ́тым го́дзе;
в про́шлом году́ ле́тась, у міну́лым го́дзе;
в позапро́шлом году́ пазале́тась, у пазаміну́лым го́дзе;
◊
с
кру́глый год кру́глы год (цэ́лы год);
год от го́ду год ад го́ду;
бе́з году неде́ля без го́да ты́дзень;
из го́да в год з го́ду ў год;
не по года́м не па гада́х.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паплы́сці
1.
2. поте́чь; поплы́ть;
3.
4.
5.
6. (удалиться, плывя) уплы́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
год (
○ Но́вы г. — Но́вый год;
навуча́льны г. — уче́бный год;
высако́сны г. — високо́сный год;
светлавы́ г. —
зо́рны г. — звёздный год;
трапі́чны г. — тропи́ческий год;
◊ кру́глы г. — кру́глый год;
з го́ду ў г. — из го́да в год;
выйсці́ з гадо́ў — вы́йти из лет;
г. у г. — ежего́дно;
з гада́мі — с
у гада́х — в лета́х;
без го́да ты́дзень — бе́з году неде́ля;
не па гада́х — не по года́м;
на схі́ле гадо́ў — на скло́не лет;
па маладо́сці гадо́ў — по мо́лодости лет;
з малы́х гадо́ў — с ма́лых лет, с малоле́тства;
у адны́х гада́х — в одно́м во́зрасте, в одни́х лета́х;
гады́ ў рады́ — в ко́и-то ве́ки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
час,
1.
2. пора́
○ цяпе́рашні (про́шлы, бу́дучы) ч. —
дэкрэ́тны ч. — декре́тное вре́мя;
мясцо́вы ч. — ме́стное вре́мя;
машы́нны ч. — маши́нное вре́мя;
◊ адзі́н ч. — одно́ вре́мя;
ва ўсе часы́ — во все времена́;
да гэ́тага ча́су — до э́того (до сего́) вре́мени; до сей поры́;
ч.-ча́сам, ч. ад ча́су — времена́ми, вре́мя от вре́мени, от вре́мени до вре́мени;
да пары́ да ча́су — до поры́ до вре́мени;
да таго́ ча́су — до того́ вре́мени;
да ча́су — вре́менно;
з ця́гам ча́су — с тече́нием вре́мени, с
з ча́сам — со вре́менем, с
і́ншыя часы́ — ины́е времена́;
апо́шні час (наста́ў) — после́дние времена́ (наста́ли);
засячы́ ч. — засе́чь вре́мя;
на не́йкі ч. — на вре́мя, на како́е-то вре́мя;
на ўсё свой ч., усяму́ свой ч. — всему́ своё вре́мя;
у свой ч. — в своё вре́мя;
не́йкі ч. — како́е-то вре́мя;
паме́рці няма́ ча́су — умере́ть не́когда;
(у) пе́ршыя часы́ — пе́рвое вре́мя, на пе́рвых пора́х;
з да́ўніх часо́ў — с да́вних пор, с да́вних времён;
у часы́ да́ўнія — во вре́мя о́но;
праз некато́ры (до́ўгі) ч. — спустя́ не́которое вре́мя; до́лго ли, ко́ротко ли;
надышо́ў ч. — подошёл срок;
уве́сь ч., праз уве́сь ч. — всё вре́мя;
тым ча́сам — тем вре́менем; ме́жду тем;
у ч. — во́время;
у до́бры ч. — в до́брый час;
у са́мы ч. — в са́мое вре́мя; во́время;
са́мы ч. — са́мое вре́мя;
у ху́ткім ча́се — в ско́ром вре́мени;
хадзі́ць на часа́х — быть на сно́сях;
ці́хі ч. — ти́хий час;
ч. не чака́е — вре́мя не те́рпит (не ждёт);
ч. ляці́ць — вре́мя лети́т;
ране́й ча́су — преждевре́менно;
во́льны ч. — свобо́дное вре́мя;
дзіця́чы ч. — де́тское вре́мя;
ч. пік — часы́ пик;
адбі́так ча́су — печа́ть вре́мени;
пыта́нне ча́су — вопро́с вре́мени;
шчаслі́выя на ч. не зважа́юць —
мялі́, Апана́с, твой цяпе́р ч. —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
с, со предлог
1. с
взять кни́гу с по́лки узя́ць кні́гу з палі́цы;
убра́ть посу́ду со стола́ прыбра́ць по́суд са стала́;
упа́сть с ле́стницы упа́сці з ле́свіцы;
спусти́ться с горы́ спусці́цца з гары́;
прийти́ с рабо́ты (со слу́жбы, с собра́ния) прыйсці́ з рабо́ты (са слу́жбы, са схо́ду);
прие́хать с Кавка́за прые́хаць з Каўка́за;
письмо́ с ро́дины ліст з радзі́мы;
прыжо́к с самолёта скачо́к з самалёта;
де́ло начало́сь с пустяко́в спра́ва пачала́ся з дро́бязі;
напа́сть на врага́ с ты́ла напа́сці на во́рага з ты́лу;
с мину́ты на мину́ту з хвілі́ны на хвілі́ну;
говори́ть речь с трибу́ны гавары́ць прамо́ву з трыбу́ны;
с пра́вой стороны́ от доро́ги находи́лась ро́ща з пра́вага бо́ку ад даро́гі знахо́дзіўся гай;
урожа́й с гекта́ра ураджа́й з гекта́ра;
брать приме́р с кого́-л. браць пры́клад з каго́-не́будзь;
снима́ть ме́рку с кого́-л. здыма́ць ме́рку з каго́-не́будзь;
писа́ть портре́т с кого́-л. малява́ць партрэ́т з каго́-не́будзь;
перевести́ с белору́сского языка́ перакла́сці з белару́скай мо́вы;
с разреше́ния нача́льника з дазво́лу нача́льніка;
с ва́шего согла́сия з ва́шай зго́ды;
уста́ть с доро́ги стамі́цца з даро́гі;
писа́ть с большо́й бу́квы піса́ць з вялі́кай лі́тары;
взыска́ть с кого́ спагна́ць з каго́;
взять с бо́ю узя́ць з бо́ю;
дово́льно с тебя́ даво́лі з цябе́;
хва́тит с вас хо́піць з вас; кроме того, в знач. «с такого-то времени», «по причине чего-л.», «по случаю чего-л.» переводится ещё предлогом ад (чаго);
с де́тства з (ад) дзяці́нства;
с са́мого утра́ з (ад) са́май ра́ніцы;
с пе́рвых же дней з (ад) пе́ршых жа дзён;
с утра́ до ве́чера з (ад) ра́ніцы да ве́чара;
с тех пор з (ад) той пары́;
с доса́ды з (ад) пры́красці (ад зло́сці);
с го́ря з (ад) го́ра;
с перепу́гу з (ад) перапало́ху;
2. с
величино́й с дом велічынёй з дом;
с вас ро́стом з вас ро́стам; кроме того, в значении «приблизительно», «около», «почти» переводится ещё предлогами каля́ (чаго), пад (што);
прожи́ть где́-л. с ме́сяц пражы́ць дзе-не́будзь з ме́сяц (каля́ ме́сяца);
до ле́са бу́дет с киломе́тр да ле́су бу́дзе з кіламе́тр (каля́ кіламе́тра);
собрало́сь челове́к с де́сять сабра́лася чалаве́к з дзе́сяць (каля́ дзесяці́, пад дзе́сяць);
3. с
я иду́ с тобо́й я іду́ з табо́й;
поговори́ть с друзья́ми пагавары́ць з сябра́мі;
согласи́ться с ке́м-л. згадзі́цца (пагадзі́цца) з кім-не́будзь;
чита́ть с удово́льствием чыта́ць з прые́мнасцю (са здавальне́ннем);
челове́к с тала́нтом чалаве́к з та́лентам;
хлеб с ма́слом хлеб з ма́слам;
поспеши́ть с отъе́здом паспяша́цца з ад’е́здам;
собра́ться с мы́слями сабра́цца з ду́мкамі;
с рабо́той обстои́т всё благополу́чно з пра́цай (рабо́тай) усё до́бра;
у него́ пло́хо с се́рдцем у яго́ дрэ́нна з сэ́рцам;
что с ним ста́ло? што з ім ста́лася?;
с
посла́ть с курье́ром пасла́ць з кур’е́рам (кур’е́рам);
◊
поживи́те с моё пажыві́це ко́лькі я;
с трудо́м насі́лу (з ця́жкасцю).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)