гнё́т

‘прыгнёт’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. гнё́т
Р. гнё́ту
Д. гнё́ту
В. гнё́т
Т. гнё́там
М. гнё́це

Крыніцы: nazounik2008, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

гнё́т

‘груз’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. гнё́т гнё́ты
Р. гнё́та гнё́таў
Д. гнё́ту гнё́там
В. гнё́т гнё́ты
Т. гнё́там гнё́тамі
М. гнё́це гнё́тах

Крыніцы: nazounik2008, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

гнёт

1. (тяжесть) цяжа́р, -ру м.;

под гнётом судьбы́ перен. пад цяжа́рам лёсу;

2. (притеснение) прыгнёт, -ту м., уці́ск, -ку м.;

3. (жердь для прижимания сена, снопов) разг. рубе́ль, -бля́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гнёт, ‑у, М гнёце, м.

1. Тое, што і прыгнёт. Хто перажыў увесь гнёт і зверствы старога капіталістычнага рэжыму, той навучыўся многаму і многаму. Ленін. // Усё тое, што гняце, мучыць. Адчуванне невыразнасці і няпэўнасці Пракопавага лёсу цяжкім гнётам ляжала на Мікітавым сэрцы. Колас.

2. Разм. Груз, якім націскаюць што‑н. Пакласці сыр пад гнёт.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уці́ск, -ку м. гнёт, притесне́ние ср.; угнете́ние ср., пресле́дование ср.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

притесне́ние ср. уці́ск, -ку м.; (гнёт) прыгнёт, -ту м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

и́го ср. ярмо́, -ма́ ср.; (гнёт) прыгнёт, -ту м.; (неволя) няво́ля, -лі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыгнёт, -ту м., мн. нет гнёт, угнете́ние ср., притесне́ние ср.; порабоще́ние ср.; и́го ср.;

◊ пад ~там — под бре́менем

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

угнете́ние ср.

1. (действие) прыгнята́нне, -ння ср.;

2. прыгне́чанне, -ння ср.;

3. (гнёт) прыгнёт, -ту м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

атру́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які з’яўляецца атрутай, здольны выклікаць атручэнне; ядавіты. Атрутныя газы. Атрутнае рэчыва. // Які змяшчае атруту. Атрутны дым. □ [Балоты] дыхалі атрутнаю парнаю цеплынёй. Самуйлёнак. [Лабановіч:] — Але ці думаў ты, збіраючы вось гэтыя «кветкі», што сярод іх могуць быць і атрутныя? Колас.

2. перан. Які пагражае небяспекай, адмоўна дзейнічае на каго‑, што‑н. Як жа трэба збяднець, Каб на крохі атрутай прыманкі Нашу мужную праўду Цішком размяняць у душы І панесці з сабой Трохрублёвую праўду цыганкі! Гілевіч. Разагнула стан дзявочы Беларусь магутна, Пахаваўшы лёс сірочы, Панскі гнёт атрутны. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)