гвоздь м.

1. (металлический) цвік, род. цвіка́ м.; (деревянный) гвозд, род. гвазда́ м.;

2. перен., разг. гало́ўнае, -нага ср., асно́ўнае, -нага ср., асно́ва, -вы ж.;

◊

гвоздь сезо́на гвозд сезо́на;

никаки́х гвоздей і ўсё, і нія́кіх адгаво́рак;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ганта́ль, -ля́ м. кро́вельный гвоздь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гвозд (род. гвазда́) м. деревя́нный и́ли желе́зный гвоздь; сте́ржень;

◊ г. сезо́на — гвоздь сезо́на

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ржа́вый іржа́вы, (после гласных) ржа́вы;

ржа́вый гвоздь іржа́вы цвік.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адагну́ць сов. отогну́ть;

а. цвік — отогну́ть гвоздь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыгіба́ць несов. (гвоздь, жесть и т.п.) пригиба́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цвік, род. цвіка́ м., прям., перен. гвоздь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Гвозд 1 ’цвік’ (БРС, Нас., Бяльк., Сл. паўн.-зах.). Рус. гвоздь, укр. гвоздь, гвіздь, в.-луж. hózdź, польск. gwóźdź, ст.-слав. гвоздь і г. д. Прасл. *gvozdъ, gvozdь ’тс’. Паводле Трубачова, Эт. сл., 7, 185–186 (там і агляд літ-ры), значэнні ’гвозд’ і ’лес’ (параўн. гвозд 2) звязаны; праформай з’яўляецца і.-е. *guos‑d‑ (параўн. ням. Quast, Quaste, с.-в.-ням. quast(e) ’кісць, пучок, мяцёлка, венік’).

Гвозд 2. Палес. слова (’сухая ўзвышаная мясціна сярод балот, прастора, пакрытая густым лесам’), якое мае сувязі ў зах.-слав. і паўд.-слав. мовах. Аб магчымасці яго існавання гл. Талстой, Геогр., 61–62 і наст. Гл. яшчэ Трубачоў, Эт. сл., 7, 185–186; Мартынаў, Этимология 1968, 14 і наст.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ла́тны

I: л. цвік гвоздь, которым прикола́чивается обреше́тина

II воен., ист. ла́тный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

надбі́ць сов.

1. (ударяя, повредить) надби́ть;

2. вколоти́ть, вбить (частично);

н. цвік — вколоти́ть немно́го гвоздь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)