га́снуць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
га́сне |
га́снуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
га́с |
га́слі |
| ж. |
га́сла |
| н. |
га́сла |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
га́снуць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -не; незак.
1. Пераставаць гарэць, свяціць; тухнуць.
Свечка гасне.
2. перан. Слабець, чахнуць, знікаць.
Чалавек гасне ўвачавідкі.
Надзеі г.
|| зак. зага́снуць, -ну, -неш, -не; зага́с, -сла, -ні; пага́снуць, -ну, -неш, -не; пага́с, -сла; -ні і зга́снуць, -ну, -неш, -не; згас, -сла; -ні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
га́снуць несов.
1. прям., перен. га́снуть, ту́хнуть, угаса́ть; (уменьшаться, слабеть — ещё) ме́ркнуть, тускне́ть;
га́сне святло́ — га́снет (ту́хнет) свет;
га́слі і астыва́лі вуго́льчыкі — га́сли и остыва́ли угольки́;
г. зо́ры — га́снут звёзды;
г. надзе́і — га́снут наде́жды;
г. пачу́цці — га́снут (угаса́ют) чу́вства;
~не бляск у вача́х — га́снет (ме́ркнет, тускне́ет) блеск в глаза́х;
2. (миновать) зака́тываться;
яго сла́ва ~не — его́ сла́ва зака́тывается
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
га́снуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. гас, ‑ла і ‑нуў, ‑нула; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пераставаць гарэць, свяціць; тухнуць. Гаслі зоркі. □ Гаслі і астывалі патрошкі і вугельчыкі, пакрываючыся лёгкім белым попелам. Колас. Промень гаснуў, і наваколле ахіналі мяккія змрокі. Карпаў.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.); перан. Памяншацца, знікаць (пра пачуцці, веру, жаданні і пад.). Гасне туга, адыходзіць самота. Панчанка. Кляновіч адчувае ў гутарцы з сябрамі, што крыўда паволі гасне ў яго грудзях. Пестрак.
3. перан. Слабець, траціць сілы; чахнуць. Барташэвіч гас і згараў увачавідкі. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
га́снуть несов.
1. (переставать гореть) ту́хнуць, га́снуць;
2. перен. га́снуць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
згаса́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́е; незак.
Тое, што і гаснуць.
Агонь згасае.
Сілы згасаюць (перан.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ме́ркнуть несов.
1. цямне́ць; (тускнеть) цьмяне́ць; (гаснуть) га́снуць;
2. перен. цямне́ць; га́снуць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)