гарга́ра, -ы, мн. -ы, -га́р, ж.

Пра вялікую нязграбную рэч, а таксама пра няскладнага высокага чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гарга́ра

‘нязграбная жанчына’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. гарга́ра гарга́ры
Р. гарга́ры гарга́р
Д. гарга́ры гарга́рам
В. гарга́ру гарга́р
Т. гарга́рай
гарга́раю		 гарга́рамі
М. гарга́ры гарга́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

гарга́ра

‘вялікая нязграбная рэч’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. гарга́ра гарга́ры
Р. гарга́ры гарга́р
Д. гарга́ры гарга́рам
В. гарга́ру гарга́ры
Т. гарга́рай
гарга́раю		 гарга́рамі
М. гарга́ры гарга́рах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

гарга́ра ж., разг. громо́здкая вещь; большо́й, нескла́дный челове́к и́ли живо́тное

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гарга́ра, ‑ы, ж.

Разм. Пра вялікую нязграбную рэч. // Пра грубую нязграбную жанчыну.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Гарга́ра 1 ’сварлівая жанчына’ (Нас., Касп.). Этымалогію дае сам Насовіч: «звукоподражание свойственно грызущимся собакам». Далейшае расшырэнне семантыкі адбывалася так: ’сварлівая жанчына’ → ’злая, худая, вялікая жанчына’ — ’вялікая, няскладная рэч’. Гэта другая «стадыя» зафіксавана ў Бяльк.: «Піліп за жонку узяў нейкую гыргару: ростам пад неба, а худая‑прыхудая». Апошнюю стадыю фіксуе БРС: «вялізная, няскладная рэч».

Гарга́ра 2 ’вялізная, няскладная рэч’ (БРС). Гл. гаргара 1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Гарагу́ля ’нявеста’, гырагу́ля (жартаўл., Бяльк.): «Яна ужо гырагуля». Слова няяснага паходжання Не знаходзіцца нічога адпаведнага ў іншых усх.-слав. мовах. Наўрад ці можна параўноўваць з бел. дыял. гарга́ра ’сварлівая жанчына’ (Касп.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)