гале́лы
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
гале́лы |
гале́лая |
гале́лае |
гале́лыя |
| Р. |
гале́лага |
гале́лай
гале́лае |
гале́лага |
гале́лых |
| Д. |
гале́ламу |
гале́лай |
гале́ламу |
гале́лым |
| В. |
гале́лы (неадуш.)
гале́лага (адуш.) |
гале́лую |
гале́лае |
гале́лыя (неадуш.)
гале́лых (адуш.) |
| Т. |
гале́лым |
гале́лай
гале́лаю |
гале́лым |
гале́лымі |
| М. |
гале́лым |
гале́лай |
гале́лым |
гале́лых |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Гале́лы ’шэлег’ (манета; Нас., з заўвагай: «Dinarii Halenses была мелкая саксонская манета»). З формы галеръ ’назва манеты’, якую прыводзіць Булыка (Запазыч., 77), форму гале́лы атрымаць немагчыма, нават калі лічыць, што тут адбылася асіміляцыя: гале́лы < *галеры. Трэба шукаць іншае зыходнае слова. З нумізматычных даследаванняў вядома, што назва манеты denarii Hallenses ці проста Hallenses (ад назвы швабскага горада Hall) ужывалася і ў форме Halleri (гл. R. Kiersnowski, Wstęp do numizmatyki polskiej wieków średnich. W‑wa, 1964, с. 121). Гэта апошняя праз пасрэдніцтва польск. мовы патрапіла ў бел.: гале́лы (націск!) < Halleri (з асіміляцыяй l — r > l — l).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Гарэ́лы 1: «Горѣлаго шелига не стоишь» (Нас.). Насовіч мяркуе, што гарэ́лы ў гэтым сэнсе мае сувязь з гале́лы ’шелег (манета)’, гл.
Гарэ́лы 2 ’карычневы, руды’ (Сл. паўн.-зах.). Па паходжанню метафара: ’абгарэлы’ — ’абгарэлы, карычневы’ — ’карычневы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)