га́завы
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
га́завы |
га́завая |
га́завае |
га́завыя |
| Р. |
га́завага |
га́завай га́завае |
га́завага |
га́завых |
| Д. |
га́заваму |
га́завай |
га́заваму |
га́завым |
| В. |
га́завы (неадуш.) га́завага (адуш.) |
га́завую |
га́завае |
га́завыя (неадуш.) га́завых (адуш.) |
| Т. |
га́завым |
га́завай га́заваю |
га́завым |
га́завымі |
| М. |
га́завым |
га́завай |
га́завым |
га́завых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
графі́та-га́завы
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
графі́та-га́завы |
графі́та-га́завая |
графі́та-га́завае |
графі́та-га́завыя |
| Р. |
графі́та-га́завага |
графі́та-га́завай графі́та-га́завае |
графі́та-га́завага |
графі́та-га́завых |
| Д. |
графі́та-га́заваму |
графі́та-га́завай |
графі́та-га́заваму |
графі́та-га́завым |
| В. |
графі́та-га́завы (неадуш.) графі́та-га́завага (адуш.) |
графі́та-га́завую |
графі́та-га́завае |
графі́та-га́завыя (неадуш.) графі́та-га́завых (адуш.) |
| Т. |
графі́та-га́завым |
графі́та-га́завай графі́та-га́заваю |
графі́та-га́завым |
графі́та-га́завымі |
| М. |
графі́та-га́завым |
графі́та-га́завай |
графі́та-га́завым |
графі́та-га́завых |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
кісларо́дна-га́завы
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
кісларо́дна-га́завы |
кісларо́дна-га́завая |
кісларо́дна-га́завае |
кісларо́дна-га́завыя |
| Р. |
кісларо́дна-га́завага |
кісларо́дна-га́завай кісларо́дна-га́завае |
кісларо́дна-га́завага |
кісларо́дна-га́завых |
| Д. |
кісларо́дна-га́заваму |
кісларо́дна-га́завай |
кісларо́дна-га́заваму |
кісларо́дна-га́завым |
| В. |
кісларо́дна-га́завы (неадуш.) кісларо́дна-га́завага (адуш.) |
кісларо́дна-га́завую |
кісларо́дна-га́завае |
кісларо́дна-га́завыя (неадуш.) кісларо́дна-га́завых (адуш.) |
| Т. |
кісларо́дна-га́завым |
кісларо́дна-га́завай кісларо́дна-га́заваю |
кісларо́дна-га́завым |
кісларо́дна-га́завымі |
| М. |
кісларо́дна-га́завым |
кісларо́дна-га́завай |
кісларо́дна-га́завым |
кісларо́дна-га́завых |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
га́за-га́завы
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
га́за-га́завы |
га́за-га́завая |
га́за-га́завае |
га́за-га́завыя |
| Р. |
га́за-га́завага |
га́за-га́завай га́за-га́завае |
га́за-га́завага |
га́за-га́завых |
| Д. |
га́за-га́заваму |
га́за-га́завай |
га́за-га́заваму |
га́за-га́завым |
| В. |
га́за-га́завы (неадуш.) га́за-га́завага (адуш.) |
га́за-га́завую |
га́за-га́завае |
га́за-га́завыя (неадуш.) га́за-га́завых (адуш.) |
| Т. |
га́за-га́завым |
га́за-га́завай га́за-га́заваю |
га́за-га́завым |
га́за-га́завымі |
| М. |
га́за-га́завым |
га́за-га́завай |
га́за-га́завым |
га́за-га́завых |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
на́фтава-га́завы
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
на́фтава-га́завы |
на́фтава-га́завая |
на́фтава-га́завае |
на́фтава-га́завыя |
| Р. |
на́фтава-га́завага |
на́фтава-га́завай на́фтава-га́завае |
на́фтава-га́завага |
на́фтава-га́завых |
| Д. |
на́фтава-га́заваму |
на́фтава-га́завай |
на́фтава-га́заваму |
на́фтава-га́завым |
| В. |
на́фтава-га́завы (неадуш.) на́фтава-га́завага (адуш.) |
на́фтава-га́завую |
на́фтава-га́завае |
на́фтава-га́завыя (неадуш.) на́фтава-га́завых (адуш.) |
| Т. |
на́фтава-га́завым |
на́фтава-га́завай на́фтава-га́заваю |
на́фтава-га́завым |
на́фтава-га́завымі |
| М. |
на́фтава-га́завым |
на́фтава-га́завай |
на́фтава-га́завым |
на́фтава-га́завых |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
душавы́, ‑ая, ‑бе.
1. Які мае адносіны да душа. Душавая ўстаноўка. □ У кватэрах прадугледжаны і газавыя пліты, і прасторныя балконы, і душавыя пакоі, і зручныя сценныя шафы. Грахоўскі.
2. у знач. наз. душава́я, ‑ой, ж. Памяшканне з душавымі прыстасаваннямі. Зайсці ў душавую.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
балко́н, ‑а, м.
1. Пляцоўка з поручнямі, прыбудаваная знадворку да сцяны дома і злучаная дзвярамі з унутраным памяшканнем. У кватэрах прадугледжаны і газавыя пліты, і прасторныя балконы, і душавыя пакоі, і зручныя сценныя шафы. Грахоўскі.
2. Месца для гледачоў у сярэдніх і верхніх ярусах тэатра. Першы рад балкона.
[Іт. balcone.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
капці́ць, капчу, копціш, копціць; незак.
1. Выдзяляць копаць, сажу пры гарэнні; куродымець. Дзве вісячыя лямпы задыхаліся ўгары ад сціснутага паветра, міргалі і капцілі. Васілевіч.
2. што. Пакрываць копаццю, сажай. Хутка газавыя лямпы пакінуць капціць столі калгасных дамоў. Шахавец.
3. што. Разм. Абкурваць дымам, вэндзіць (мяса, рыбу і інш.). [Шышак] хапае будачніку, каб па вясне капціць кумпякі, а ў чэрвеньскія вечары бараніцца ад камароў, заедзі куродымам. Навуменка.
•••
Капціць неба — жыць без мэты, без справы, не прыносячы карысці грамадству.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тума́ннасць, ‑і, ж.
1. Густы туман 1 (у 1 знач.).
2. У астраноміі — вялікая колькасць зорак у адным месцы, якія знаходзяцца далёка ад зямлі і маюць выгляд туманных светлых плям. Галактычная туманнасць. // Пэўная фаза ў развіцці астранамічнага цела, якое знаходзіцца ў газападобным стане. Адсюль можна вывучаць зоркі-гіганты, зоркі-караблікі, нават далёкія газавыя туманнасці. Гамолка.
3. Уласцівасць туманнага (у 2–4 знач.). Верш гэты адпавядаў настроям маладых настаўнікаў і захапляў іх сваёю рамантычнаю туманнасцю. Колас. Але гэтая няяснасць, туманнасць доказаў якраз і трывожылі Апейку больш за ўсё. Мележ.
•••
Планетарныя туманнасці — вялікая колькасць разрэджанага галактычнага газу ў форме круглага або авальнага дыска з зоркай вельмі высокай тэмпературы ў цэнтры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)