га́завы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. га́завы га́завая га́завае га́завыя
Р. га́завага га́завай
га́завае
га́завага га́завых
Д. га́заваму га́завай га́заваму га́завым
В. га́завы (неадуш.)
га́завага (адуш.)
га́завую га́завае га́завыя (неадуш.)
га́завых (адуш.)
Т. га́завым га́завай
га́заваю
га́завым га́завымі
М. га́завым га́завай га́завым га́завых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

га́за-га́завы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. га́за-га́завы га́за-га́завая га́за-га́завае га́за-га́завыя
Р. га́за-га́завага га́за-га́завай
га́за-га́завае
га́за-га́завага га́за-га́завых
Д. га́за-га́заваму га́за-га́завай га́за-га́заваму га́за-га́завым
В. га́за-га́завы (неадуш.)
га́за-га́завага (адуш.)
га́за-га́завую га́за-га́завае га́за-га́завыя (неадуш.)
га́за-га́завых (адуш.)
Т. га́за-га́завым га́за-га́завай
га́за-га́заваю
га́за-га́завым га́за-га́завымі
М. га́за-га́завым га́за-га́завай га́за-га́завым га́за-га́завых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

графі́та-га́завы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. графі́та-га́завы графі́та-га́завая графі́та-га́завае графі́та-га́завыя
Р. графі́та-га́завага графі́та-га́завай
графі́та-га́завае
графі́та-га́завага графі́та-га́завых
Д. графі́та-га́заваму графі́та-га́завай графі́та-га́заваму графі́та-га́завым
В. графі́та-га́завы (неадуш.)
графі́та-га́завага (адуш.)
графі́та-га́завую графі́та-га́завае графі́та-га́завыя (неадуш.)
графі́та-га́завых (адуш.)
Т. графі́та-га́завым графі́та-га́завай
графі́та-га́заваю
графі́та-га́завым графі́та-га́завымі
М. графі́та-га́завым графі́та-га́завай графі́та-га́завым графі́та-га́завых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

кісларо́дна-га́завы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. кісларо́дна-га́завы кісларо́дна-га́завая кісларо́дна-га́завае кісларо́дна-га́завыя
Р. кісларо́дна-га́завага кісларо́дна-га́завай
кісларо́дна-га́завае
кісларо́дна-га́завага кісларо́дна-га́завых
Д. кісларо́дна-га́заваму кісларо́дна-га́завай кісларо́дна-га́заваму кісларо́дна-га́завым
В. кісларо́дна-га́завы (неадуш.)
кісларо́дна-га́завага (адуш.)
кісларо́дна-га́завую кісларо́дна-га́завае кісларо́дна-га́завыя (неадуш.)
кісларо́дна-га́завых (адуш.)
Т. кісларо́дна-га́завым кісларо́дна-га́завай
кісларо́дна-га́заваю
кісларо́дна-га́завым кісларо́дна-га́завымі
М. кісларо́дна-га́завым кісларо́дна-га́завай кісларо́дна-га́завым кісларо́дна-га́завых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

на́фтава-га́завы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. на́фтава-га́завы на́фтава-га́завая на́фтава-га́завае на́фтава-га́завыя
Р. на́фтава-га́завага на́фтава-га́завай
на́фтава-га́завае
на́фтава-га́завага на́фтава-га́завых
Д. на́фтава-га́заваму на́фтава-га́завай на́фтава-га́заваму на́фтава-га́завым
В. на́фтава-га́завы (неадуш.)
на́фтава-га́завага (адуш.)
на́фтава-га́завую на́фтава-га́завае на́фтава-га́завыя (неадуш.)
на́фтава-га́завых (адуш.)
Т. на́фтава-га́завым на́фтава-га́завай
на́фтава-га́заваю
на́фтава-га́завым на́фтава-га́завымі
М. на́фтава-га́завым на́фтава-га́завай на́фтава-га́завым на́фтава-га́завых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

душавы́, ‑ая, ‑бе.

1. Які мае адносіны да душа. Душавая ўстаноўка. □ У кватэрах прадугледжаны і газавыя пліты, і прасторныя балконы, і душавыя пакоі, і зручныя сценныя шафы. Грахоўскі.

2. у знач. наз. душава́я, ‑ой, ж. Памяшканне з душавымі прыстасаваннямі. Зайсці ў душавую.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

балко́н, ‑а, м.

1. Пляцоўка з поручнямі, прыбудаваная знадворку да сцяны дома і злучаная дзвярамі з унутраным памяшканнем. У кватэрах прадугледжаны і газавыя пліты, і прасторныя балконы, і душавыя пакоі, і зручныя сценныя шафы. Грахоўскі.

2. Месца для гледачоў у сярэдніх і верхніх ярусах тэатра. Першы рад балкона.

[Іт. balcone.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

капці́ць, капчу, копціш, копціць; незак.

1. Выдзяляць копаць, сажу пры гарэнні; куродымець. Дзве вісячыя лямпы задыхаліся ўгары ад сціснутага паветра, міргалі і капцілі. Васілевіч.

2. што. Пакрываць копаццю, сажай. Хутка газавыя лямпы пакінуць капціць столі калгасных дамоў. Шахавец.

3. што. Разм. Абкурваць дымам, вэндзіць (мяса, рыбу і інш.). [Шышак] хапае будачніку, каб па вясне капціць кумпякі, а ў чэрвеньскія вечары бараніцца ад камароў, заедзі куродымам. Навуменка.

•••

Капціць неба — жыць без мэты, без справы, не прыносячы карысці грамадству.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тума́ннасць, ‑і, ж.

1. Густы туман ​1 (у 1 знач.).

2. У астраноміі — вялікая колькасць зорак у адным месцы, якія знаходзяцца далёка ад зямлі і маюць выгляд туманных светлых плям. Галактычная туманнасць. // Пэўная фаза ў развіцці астранамічнага цела, якое знаходзіцца ў газападобным стане. Адсюль можна вывучаць зоркі-гіганты, зоркі-караблікі, нават далёкія газавыя туманнасці. Гамолка.

3. Уласцівасць туманнага (у 2–4 знач.). Верш гэты адпавядаў настроям маладых настаўнікаў і захапляў іх сваёю рамантычнаю туманнасцю. Колас. Але гэтая няяснасць, туманнасць доказаў якраз і трывожылі Апейку больш за ўсё. Мележ.

•••

Планетарныя туманнасці — вялікая колькасць разрэджанага галактычнага газу ў форме круглага або авальнага дыска з зоркай вельмі высокай тэмпературы ў цэнтры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)