гавары́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -во́рыцца; незак.
Выказвацца, расказвацца, паведамляцца, вымаўляцца, выгаворвацца.
На сходзе многа гаварылася пра дысцыпліну.
Сёння дрэнна гаварылася.
◊
Як гаворыцца — як прынята гаварыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гавары́цца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
гаво́рыцца |
гаво́рацца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
гавары́ўся |
гавары́ліся |
| ж. |
гавары́лася |
| н. |
гавары́лася |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
гавары́цца несов.
1. говори́ться, расска́зываться;
пра гэ́та гаво́рыцца ў арты́куле — об э́том говори́тся (расска́зывается) в статье́;
2. безл. (о наличии желания, настроения говорить) говори́ться;
яму́ сёння не́шта не ~ры́лася — ему́ сего́дня что́-то не говори́лось;
3. страд. произноси́ться; провозглаша́ться; см. гавары́ць 3;
◊ як гаво́рыцца — как говори́тся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гавары́цца, ‑варыцца; незак.
1. Выказвацца, расказвацца, паведамляцца. І тое, што далей гаварылася, ужо лёгка прасейвалася праз .. [Сашкаву] галаву. Чорны. // Вымаўляцца, выгаворвацца. Кожнае слова гаварылася шэптам. □ — Разумець трэба, для чаго якое слова гаворыцца... Лынькоў.
2. безас. Аб наяўнасці жадання, настрою гаварыць. [Астаповіч і Блецька] увайшлі, і Блецька моўчкі сеў. Нешта яму не гаварылася. Чорны.
3. Зал. да гаварыць (у 2 знач.).
•••
Як гаворыцца (у знач. пабочн.) — як прынята гаварыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каза́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., ка́жацца; незак.
Гаварыцца, расказвацца.
Скора казка кажацца, ды не скора справа робіцца (прыказка).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
изрека́ться страд. вымаўля́цца; гавары́цца; выка́звацца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
возглаша́ться страд. выгу́квацца, выклі́квацца, абвяшча́цца, гавары́цца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
толкова́ться
1. гавары́цца, раска́звацца;
2. страд. тлума́чыцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сцвярджа́цца, ‑аецца; незак.
1. Гаварыцца, выказвацца дзе‑н. Важная думка пра тое, што трэба быць заўсёды і ва ўсім сумленным, сцвярджаецца ў апавяданні «Індык». «Полымя».
2. Зал. да сцвярджаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
произноси́ться страд.
1. вымаўля́цца;
2. каза́цца, гавары́цца;
3. абвяшча́цца; см. произноси́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)