віццё́
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
віццё́ |
| Р. |
віцця́ |
| Д. |
віццю́ |
| В. |
віццё́ |
| Т. |
віццём |
| М. |
віцці́ |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
віццё, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. віць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Віццё ’прывязь з дубцоў, пры дапамозе якой звязваюцца скручаныя (звітыя) бярозавыя (дубовыя, лазовыя) дубцы, што ўжываюцца пры звязванні чаго-небудзь’ (Янк. II, З нар. сл., Шатал.). Першапачаткова зборны назоўнік ад *віць; параўн. ст.-бел. вить, виць ’лаза, скрутак шнуроў’ (< польск. wić ’тс’, Булыка, Запазыч., 65).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
віць, ую́, уе́ш, уе́; уём, уяце́, ую́ць; віў, віла́, віло́; ві; ві́ты; незак., што.
Вырабляць, скручваючы, сплятаючы або плетучы.
В. вяроўкі.
В. вянкі.
В. гняздо.
◊
З ветру вяроўкі віць (разм., неадабр.) — гаварыць што-н. беспадстаўнае, выдумляць.
|| зак. звіць, саўю́, саўе́ш, саўе́; саўём, саўяце́, саўю́ць; звіў, звіла́, звіло́; зві; звіты.
|| наз. віццё, -я́, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
даві́ць¹, даўю́, даўе́ш, даўе́; даўём, даўяце́, даўю́ць; даві́; даві́ты; зак., што.
Закончыць віццё чаго-н.
Д. вяроўку.
|| незак. давіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
свива́ние
1. звіва́нне, -ння ср., віццё, -цця́ ср.;
2. сплята́нне, -ння ср., пляце́нне, -ння ср.;
3. сука́нне, -ння ср.;
4. скру́чванне, -ння ср.;
5. звіва́нне, -ння ср.;
6. спавіва́нне, -ння ср.; см. свива́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
даві́ць 1, даўю, даўеш, даўе; даўём, даўяце; зак., што.
Закончыць віццё чаго‑н. Давіць вяроўку.
даві́ць 2, даўлю, давіш, давіць; незак., каго-што.
Разм.
1. Налягаць, націскаць цяжарам. Зброя і мокрая вопратка давілі вялікім цяжарам на плечы, прыгіналі людзей. Шамякін. // перан. Прыгнятаць, падаўляць. Сістэма самадзяржаўна-прыгонніцкай улады давіла і прыгнятала працоўных. // перан. Уздзейнічаць сваёй уладай, багаццем і пад. Фабрыканты пачалі ўжо давіць на ўрад, каб ён не абмяжоўваў звышурочнай работы. Ленін. // перан. Гнясці. Ды вось яшчэ цішыня! Яна прыгнятала, давіла на сэрца нейкім жудасным цяжарам. Гамолка.
2. Душыць, трушчыць, знішчаць. Верамейчык расказваў, як нашы танкі адразу з маршу рынуліся ў бой, давілі гусеніцамі, расстрэльвалі з гармат фашысцкіх ваякаў. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)