вянча́нне
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
вянча́нне |
| Р. |
вянча́ння |
| Д. |
вянча́нню |
| В. |
вянча́нне |
| Т. |
вянча́ннем |
| М. |
вянча́нні |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вянча́нне ср.
1. церк. венча́ние, вене́ц м.;
2. ист. венча́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вянча́нне, ‑я, н.
Царкоўны абрад шлюбу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вянча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.
Уступаць у шлюб паводле царкоўнага абраду.
|| зак. павянча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца і звянча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. вянча́нне, -я, н.
|| прым. вянча́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вянча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; незак.
1. каго. Аб’ядноўваць шлюбам па царкоўным абрадзе.
В. маладых.
2. перан., што. Завяршаць сабой, знаходзячыся зверху чаго-н.
Вежу вянчала рубінавая зорка.
|| зак. павянча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны (да 1 знач.), звянча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны (да 1 знач.) і увянча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны (да 2 знач.).
|| наз. вянча́нне, -я, н. (да 1 знач.).
|| прым. вянча́льны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
трэ́ба², -ы, мн. -ы, трэб, ж.
У праваслаўі: богаслужэбны абрад (хрысціны, вянчанне, паніхіда і пад.), які выконваецца святаром па просьбе веруючых.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
свята́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
Свяшчэннік, які вядзе царкоўныя богаслужэбныя трэбы (хрысціны, вянчанне, паніхіды, споведзь і інш.).
|| прым. свята́рскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
венча́ние ср.
1. (вступление в брак) церк. вянча́нне, -ння ср., шлюб, род. шлю́бу м.;
2. (коронование) ист. каранава́нне, -ння ср., карана́цыя, -цыі ж., вянча́нне, -ння ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
за́піс, ‑у, м.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. запісваць — запісаць 1 (у 1, 2, 3 і 4 знач.).
2. Пісьмовая перадача, змест чаго‑н.; запісаныя на паперы думкі, заўвагі і пад. Блакнот з запісамі. □ Пасля летніх канікул на першым жа ўроку рускай літаратуры Фядот Андрэевіч Кудрынскі сабраў у вучняў другога класа сшыткі з запісамі народных песень і казак. С. Александровіч.
3. Уст. Назва некаторых афіцыйных дакументаў. Нічыпару здаецца, што ўсё тое было нейкім неверагодным, блытаным сном. Вяселле, вянчанне ў царкве, даравальны запіс і год недарэчнага жыцця. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вяне́ц, ‑нца, м.
1. Карона, якую трымаюць над галовамі маладых у час вянчання ў царкве. [Вашыновіч:] — Я сам за шафера быў, вянец трымаў. Чорны. // Вянчанне. Малодшая ж [дачка] хітрэйшай, Відаць, была, — махнула ў Кустанай І там сышлася з камбайнерам, Па сэрцу, без вянца. Корбан.
2. Уст. Каштоўны галаўны ўбор, які надзяваўся ў знак высокага звання або асаблівых заслуг. Царскі вянец.
3. чаго, перан. Апошняя, вышэйшая ступень, верх чаго‑н. [Дзянісаў:] — Думка застаецца думкай. Вянцом яе заўсёды з’яўляецца справа. Гамолка. Чалавек — ён цар прыроды. Чалавек — вянец тварэння. Зарыцкі.
4. Радужны круг вакол сонца, месяца, зорак. Мароз на небе ставіць троны, Вянцы на месяц ускладае. Колас.
5. Тое, што і вянок (у 2 знач.). Анупрэй са сваімі сынамі перасыпаў сцены хаты, падняўшы яе на некалькі вянцоў. Бядуля. Бялеюць укопаныя ў зямлю дубовыя слупы вялікай будыніны, у якую пакладзена некалькі вянцоў. Паслядовіч.
•••
Ісці пад вянец гл. ісці.
Стаяць пад вянцом гл. стаяць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)