вы́рабіцца, -блюся, -бішся, -біцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Набыць пэўныя асаблівасці ў працэсе вытворчасці, работы.
Шкура добра вырабілася.
2. Запэцкацца (разм.).
В. ў сажу.
3. Выбрацца са складанага становішча, выкруціцца (разм.).
Як нам тут в.?
|| незак. вырабля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́рабіцца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вы́раблюся |
вы́рабімся |
| 2-я ас. |
вы́рабішся |
вы́рабіцеся |
| 3-я ас. |
вы́рабіцца |
вы́рабяцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
вы́рабіўся |
вы́рабіліся |
| ж. |
вы́рабілася |
| н. |
вы́рабілася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
вы́рабіся |
вы́рабіцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
вы́рабіўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вы́рабіцца сов.
1. обрабо́таться;
2. тех. вы́делаться, вы́дубиться, продуби́ться;
3. разг. испа́чкаться, изма́заться;
паліто́ ~білася ў фа́рбу — пальто́ испа́чкалось (изма́залось) в кра́ске;
4. разг. вы́путаться, вы́вернуться, вы́браться;
як ты ~біўся адту́ль? — как ты вы́брался отту́да?
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́рабіцца, ‑блюся, ‑бішся, ‑біцца; зак.
1. Набыць пэўныя асаблівасці ў працэсе вытворчасці, работы. Шкура добра вырабілася.
2. Разм. Запэцкацца. Вырабіцца ў сажу.
3. Разм. Выйсці, выбрацца са складанага становішча; выкруціцца. [Калатухін:] — Ну, ледзь вырабіўся! Амаль з пасткі! Амаль не схапілі за руку! Мележ. // Вызваліцца ад каго‑, чаго‑н. Сымон, вырабіўшыся з-пад Мікіты, схапіў кабылу за аброць. Брыль.
4. Напрацавацца, нарабіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́дубиться вы́дубіцца; (выделиться) вы́рабіцца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вырабля́цца, ‑яецца; незак.
1. Незак. да вырабіцца (у 1 знач.).
2. Зал. да вырабляць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́работаться
1. (образоваться, создаться) вы́працавацца;
2. (истощиться) вы́рабіцца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Вы́рабіць (БРС, Нас., Шпіл., Касп., Шат.), вы́робыты (поле) ’апрацаваць’ (палес., Выг. дыс.), вы́рабіцца ’выбрацца, вызваліцца’ (Янк. Мат., Шн., 2, Шат.), вырабля́ць ’дурэць, жартаваць’ (Шат.), вырабля́цца ’дурэць, сваволіць’ (Гарэц.). Гл. рабіць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вырабля́цца несов.
1. обраба́тываться;
2. тех. выде́лываться, дуби́ться;
1, 2 см. вы́рабіцца 1, 2;
3. страд. выраба́тываться, производи́ться, изготовля́ться, выпуска́ться; выде́лываться, дуби́ться; обраба́тываться, возде́лываться, па́чкаться, ма́заться, отде́лываться; разраба́тываться; см. вырабля́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)