вы́лежацца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́лежуся вы́лежымся
2-я ас. вы́лежышся вы́лежыцеся
3-я ас. вы́лежыцца вы́лежацца
Прошлы час
м. вы́лежаўся вы́лежаліся
ж. вы́лежалася
н. вы́лежалася
Загадны лад
2-я ас. вы́лежыся вы́лежыцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́лежаўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́лежацца, -жуся, -жышся, -жыцца; зак.

1. Аднавіць свае сілы доўгім ляжаннем, добра адпачыць; паляжаць удосталь.

В. ў пасцелі.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Набыць патрэбныя якасці, праляжаўшы пэўны тэрмін у адпаведных умовах.

Лён ужо вылежаўся.

|| незак. выле́жвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́лежацца сов. вы́лежаться, отлежа́ться; (о недозрелых фруктах и т.п. — ещё) улежа́ться; (вдоволь полежать) належа́ться;

в. пасля́ ця́жкай хваро́бы — вы́лежаться (отлежа́ться) по́сле тяжёлой боле́зни;

лён ужо́ ~жаўся — лён уже́ вы́лежался (отлежа́лся);

гру́шы ~жаліся — гру́ши вы́лежались (отлежа́лись, улежа́лись);

хоць не спаў, але ~жаўся — хотя́ не спал, но належа́лся

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́лежацца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; зак.

1. Аднавіць свае сілы ляжаннем, добра адпачыць. Вылежацца пасля хваробы. // Наляжацца ўдосталь. Вылежацца ў пасцелі.

2. Набыць патрэбныя якасці, праляжаўшы пэўны тэрмін у адпаведныя ўмовах. Паліна Нікандраўна пайшла з раніцы правяраць, ці вылежаўся лён, можа час падымаць. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

отлежа́ться адле́жацца, вы́лежацца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

выле́жвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да вылежацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

выле́жвацца несов. вылёживаться, отлёживаться; улёживаться; см. вы́лежацца

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

павыле́жвацца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Разм. Вылежацца — пра ўсіх, многіх або пра ўсё, многае.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́лежка, ‑і, ДМ ‑жцы, ж.

Спец. Стан паводле дзеясл. вылежвацца — вылежацца (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы... дзеяслоўная прыстаўка.

Азначае:

1) вычарпальнасць дзеяння, дасягненне чаго-н., напр.: вывучыць, вызначыць;

2) рух знутры, сярэдзіны чаго-н., напр.: выбегчы, выехаць;

3) з часціцай -цца — поўную вычарпальнасць дзеяння, задаволенасць дзеяннем, напр.: вылежацца, выспацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)