вы́ган

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. вы́ган вы́ганы
Р. вы́гану вы́ганаў
Д. вы́гану вы́ганам
В. вы́ган вы́ганы
Т. вы́ганам вы́ганамі
М. вы́гане вы́ганах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

вы́ган, -у, мн. -ы, -аў, м.

Месца каля вёскі, дзе пасецца жывёла.

|| прым. вы́ганны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́ган, -ну м.

1. с.-х. (пастбище) вы́гон;

2. (действие) вы́гон, уго́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́ган, ‑у, м.

1. Дзеянне паводле дзеясл. выганяць — выгнаць (у 1 знач.).

2. Месца каля вёскі, дзе пасецца жывёла, птушка. Тамаш перавёў позірк на выган, там Лукаш пасвіў кароў, якія разбрыліся па пашы. Гурскі. // Палоса зямлі для прагону жывёлы на пашу. Гнаць каровы на папас праз выган. □ Зялёным выганам-дарогай Пад берасцяны гул трубы Пляцецца статак крутарогіх. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вы́ган ’паша, участак каля вёскі, куды выганяюць жывёлу’ (Касп., Шат., Янк. I, Яруш., З нар. сл., Інстр. I, Яшк., БРС); укр. ви́гін, рус. вы́гон, польск. wygon, чэш. výhon, славац. výhon. Ад выганя́ць, гл. гнаць; параўн. структурны адпаведнік літ. ìšganaвыган, прагон’, gãnýti ’пасвіць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́гон м., с.-х.

1. (действие) вы́ган, -ну м.;

2. (пастбище) вы́ган, -ну м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зрыць, зры́ю, зры́еш, зры́е; зры́ты; зак., што.

1. Скапаць, нарабіць ям, калдобін.

Свінні зрылі выган.

Поле, зрытае снарадамі.

2. Рыццём, капаннем знішчыць.

З. узгорак.

|| незак. зрыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

замалы́, ‑ая, ‑ое.

Разм. Надта малы; меншы, чым трэба. Можа, птахам корму не хапала? Можа, ў іх быў выган замалы? Арочка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вы́пуск ’дзеянне па дзеяслову выпускаць’ (БРС); ’выган, агароджанае месца для жывёлы’ (Бяльк., ДАБМ, 785; Нікан., Ліс.), вы́пуск ’тс’ (Нікан.), віпуск ’абложная зямля’ (ДАБМ, 858). Рус. дыял. вы́пусквыган’, польск. wypusk ’агароджаны выган недалёка ад дома’. Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад выпускаць (гл. пускаць).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

навы́перадкі, прысл.

Стараючыся перагнаць, выперадзіць іншага, адзін аднаго. Бегчы навыперадкі. □ Навыперадкі з кожнай хаты на выган хлапчукі ляцелі. Вялюгін. Птушынае царства навыперадкі выхвалялася сваімі галасамі. Новікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)