вы́вернуцца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вы́вернуся |
вы́вернемся |
| 2-я ас. |
вы́вернешся |
вы́вернецеся |
| 3-я ас. |
вы́вернецца |
вы́вернуцца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
вы́вернуўся |
вы́вернуліся |
| ж. |
вы́вернулася |
| н. |
вы́вернулася |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
вы́верніся |
вы́верніцеся |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
вы́вернуўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вы́вернуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ніся; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раскалываўшыся, выпасці, упасці.
Ад моцнага ветру вывернулася дрэва.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вывіхнуцца (разм.).
Рука вывернулася ў плячы.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Перавярнуцца ўнутраным бокам наверх.
Вывернуліся рукавы кашулі.
4. Спрытным рухам, паваротам выслізнуць, вызваліцца, абмінуць перашкоду.
В. з рук праціўніка.
5. перан. Выйсці з цяжкага становішча (разм.).
В. з бяды.
|| незак. вываро́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́вернуцца сов.
1. (наизнанку) вы́вернуться, вы́воротиться;
2. (упасть) повали́ться;
слуп ~нуўся — столб повали́лся;
3. разг. (вывихнуться) вы́вернуться;
4. разг. вы́валиться;
уся́ бу́льба ~нулася з цэ́бра — весь карто́фель вы́валился из уша́та;
5. разверну́ться;
тут з машы́най не ~нешся — безл. здесь с маши́ной не развернёшься;
6. прост. разле́чься
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́вернуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.
1. Перавярнуцца ўнутраным бокам наверх. Вывернуліся кішэні. Вывернуліся рукавы кашулі.
2. Раскалываўшыся, выпасці, упасці. Зямля тут была рыхлая, і бяроза лёгка вывернулася, падняўшы на карэннях цэлы пласт дзёрну. Курто. // (1 і 2 ас. не ўжыв.). Разм. Вывіхнуцца. Рука вывернулася ў плячы.
3. Спрытным рухам, паваротам абмінуць перашкоду. Вывернуцца з возам між пянькоў. □ Музыкант неяк вывернуўся з-пад рукі і, прыціснуўшыся да сцяны, утаропіўся ў акно. Пташнікаў. // перан. Разм. Выйсці з цяжкага становішча; выкруціцца. Разоў сем.. напамінаў.. [фурман] мне, што без надбаўкі супроць умоўленай платы ніяк мне ад яго не вывернуцца. Гарэцкі.
4. Выліцца, высыпацца з перакуленай пасудзіны. // Выкуліцца з чаго‑н. Вывернуцца з саней на калдобінах.
5. Разм. Разлегчыся свабодна, раскошна. Вывернуцца на ўвесь ложак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вываро́чвацца гл. вывернуцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́воротиться разг., в разн. знач. вы́вернуцца, мног. павываро́чвацца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вываро́чвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да вывернуцца (у 1–5 знач.).
2. Зал. да выварочваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дадзялі́цца, ‑дзялюся, ‑дзелішся, ‑дзеліцца; зак.
Часта або многа дзелячы, дайсці да непрыемных вынікаў. — Як сабе хочаце, а зямлю болей дзяліць не будзем... Дадзяліліся — з сахой вывернуцца недзе. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́вернуться
1. вы́круціцца, мног. павыкру́чвацца;
2. (перевернуться наизнанку) вы́вернуцца, мног. павываро́чвацца;
3. (вывихнуться) разг. вы́віхнуцца, вы́круціцца, вы́вернуцца, мног. павываро́чвацца;
4. перен. (из затруднительного положения) разг. вы́круціцца, мног. павыкру́чвацца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
павываро́чвацца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.
1. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Перавярнуцца ўнутраным бокам наверх. Павыварочваліся рукавы кашулі.
2. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Вывернуцца, упасці — пра ўсё, многае. Слупы павыварочваліся.
3. Вываліцца, выкуліцца адкуль‑н. — пра ўсіх, многіх. Ездакі павыварочваліся з воза.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)