вучо́ны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
вучо́ны |
вучо́ная |
вучо́нае |
вучо́ныя |
| Р. |
вучо́нага |
вучо́най
вучо́нае |
вучо́нага |
вучо́ных |
| Д. |
вучо́наму |
вучо́най |
вучо́наму |
вучо́ным |
| В. |
вучо́ны (неадуш.)
вучо́нага (адуш.) |
вучо́ную |
вучо́нае |
вучо́ныя (неадуш.)
вучо́ных (адуш.) |
| Т. |
вучо́ным |
вучо́най
вучо́наю |
вучо́ным |
вучо́нымі |
| М. |
вучо́ным |
вучо́най |
вучо́ным |
вучо́ных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
до́ктарства, ‑а, н.
1. Дзейнасць доктара, урача.
2. Вучоная ступень доктара навук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бакала́ўр, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. У некаторых краінах: вучоная ступень, а таксама асоба, што мае гэту ступень.
2. У Францыі: чалавек, які здаў экзамен за курс сярэдняй школы.
|| прым. бакала́ўрскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
магі́стэрства, ‑а, н.
1. Званне, вучоная ступень магістра (у 1, 2 знач.).
2. Гіст. Праўленне магістра (у 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
магі́стр, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. У некаторых краінах: вучоная ступень, а таксама асоба, якая мае такую ступень.
М. філасофіі.
2. У Сярэднія вякі: кіраўнік духоўна-рыцарскага каталіцкага ордэна.
|| прым. магі́старскі, -ая, -ае.
Магістарская дысертацыя.
М. тытул.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
до́ктар, -а, мн. дактары́ і (з ліч. 2, 3, 4) до́ктары, дактаро́ў, м.
1. Тое, што і ўрач, лекар.
2. чаго. Вышэйшая вучоная ступень, а таксама асоба, якой прысуджана гэта ступень.
Д. фізіка-матэматычных навук.
|| прым. до́ктарскі, -ая, -ае.
Доктарская дысертацыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вучо́ны, -ая, -ае.
1. Вывучаны, навучаны чаму-н.
Не вучы вучонага (прыказка). В. мядзведзь (дрэсіраваны).
2. Высокаадукаваны, які многа ведае ў галіне якой-н. навукі.
В. чалавек.
В. садавод.
3. Які мае адносіны да навукі, навуковы.
Вучонае званне.
Вучоная ступень.
4. у знач. наз. вучо́ны, -ага, мн. -ыя, -ых, м. Спецыяліст у якой-н. галіне навукі.
Выдатны в.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кандыда́т, ‑а, М ‑даце, м.
1. Той, хто намечан для выбрання, назначэння або для прыёму куды‑н. Кандыдат у дэпутаты Вярхоўнага Савета СССР. Залічыць у інстытут кандыдатам.
2. чаго. Малодшая вучоная ступень у дарэвалюцыйнай Расіі, якая прысвойвалася пасля заканчэння з адзнакай вышэйшай навучальнай установы. Кандыдат славеснасці.
•••
Кандыдат навук якіх — малодшая вучоная ступень у СССР, якая прысуджаецца на падставе абароны дысертацыі; асоба, якой прысуджана гэта ступень. Кандыдат філалагічных навук. Ступень кандыдата тэхнічных навук.
Кандыдат у члены КПСС (партыі) — асоба, якая праходзіць устаноўлены статутам выпрабавальны тэрмін перад прыёмам у члены КПСС.
[Ад лац. candidatus — адзеты ў белае.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кандыда́т, -а, М -да́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Асоба, якая намячаецца да выбрання, назначэння або для прыёму куды-н.
К. у дэпутаты.
2. чаго. Малодшая вучоная ступень, якая прысуджаецца пасля абароны дысертацыі, а таксама асоба, якая мае гэту ступень.
К. філалагічных навук.
|| ж. кандыда́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так (да 1 знач.; разм.).
|| прым. кандыда́цкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
до́ктар, ‑а; мн. дактары́ (з ліч. 2, 3, 4 до́ктары), ‑о́ў; м.
Разм. Урач, лекар. Ёсць бальніца, у бальніцы — І доктар, і фельчар, Хто прыходзіць ці прывозяць — Хворых лечаць, лечаць. Купала.
•••
Доктар навук якіх — самая высокая вучоная ступень у СССР; асоба, якой прысуджана гэта ступень. Доктар філалагічных навук.
[Ад лац. doctor — настаўнік, выкладчык.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)