Абца́с, абсац (Гарэц., Др.-Падб., Сцяц., Яруш.). Запазычанне праз польск. obcas з ням. Absatz (Кюнэ, Poln., 82). У працэсе запазычання ў польскай мове адбылася дистантная метатэза — нерэгулярная з’ява, якая выклікана камбінаторнымі цяжкасцямі, не тыповымі для славянскай структуры слова (Absatz > obsac > obcas). Магчыма, што слова было непасрэдна запазычана ў беларускую мову, улічваючы распаўсюджанасць нямецкага рамяства ў гарадах Беларусі. Гл. Вольскі, Узв. 3, 9–10, 97.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сука́сты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Сукаваты. Вакол ляжаць сукастыя голыя ствалы. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тарфя́нішча, ‑а, н.
Асушанае тарфяное балота. Вялізнае чорнае тарфянішча парушыла каляровую размалёўку ландшафту. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сівагра́к, ‑а, м.
Тое, што і сіваваронка. Маляўнічая афарбоўка сіваграка надае яму незвычайны, нетутэйшы выгляд. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Аршы́н. Ст.-бел. аршинъ. Рус. аршин з 1489 у помніках зносін з Польска–Літоўскай дзяржавай (Унбегаун, La langue russe, 166), ст.-укр. аршин гл. Рогаль (З історії, 182). Крыніца беларускага слова — цюркская з іранскай (Вольскі, «Узвышша», 1929, 6, 114; Юргелевіч, Курс, 137; Курс суч., 161). Параўн. Фасмер, 1, 92; Саднік-Айцэтмюлер, 1, 30; Конанаў, ИОРЯ, 1966, 229. Дзмітрыеў (Строй, 522–523) лічыць непасрэднай крыніцай рус. аршин татарскае (казанска-татарскае) слова. Бел. аршын, верагодна, з крымска-татарскай, у якой з турэцкай, магчыма, праз украінскае пасрэдніцтва; тур. arsin ’тс’ < іран. арш ’локаць’ (Локач, 10). Нельга цалкам выключыць і беларускае запазычанне з рускай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
непрыго́днасць, ‑і, ж.
Якасць і стан непрыгоднага; нягоднасць. Уся сетка грунтавых дарог была прыведзена ў непрыгоднасць. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
працэ́сія, ‑і, ж.
Урачыстае мнагалюднае шэсце. Пахавальная працэсія. □ Па правым беразе ідзе ўздоўж ракі вясельная працэсія. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пампе́зны, ‑ая, ‑ае.
Які вызначаецца раскошай, пышнасцю, разлічанай на знешні эфект. Тут [у троннай зале] няма нічога лішняга, цяжкага, пампезнага. В. Вольскі.
[Ад лац. pomposus.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бабро́ўнік, ‑а, м.
Чалавек, які даглядае баброў і займаецца іх адловам. Прафесія баброўніка перадавалася з пакалення ў пакаленне. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абзаво́дзіцца, ‑джуся, ‑дзішся, ‑дзіцца; заг. абзаво́дзься.
Незак. да абзавесціся. Усё трэба будаваць нанава, усім трэба абзаводзіцца з самага пачатку. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)