во́дарны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. во́дарны во́дарная во́дарнае во́дарныя
Р. во́дарнага во́дарнай
во́дарнае		 во́дарнага во́дарных
Д. во́дарнаму во́дарнай во́дарнаму во́дарным
В. во́дарны (неадуш.)
во́дарнага (адуш.)		 во́дарную во́дарнае во́дарныя (неадуш.)
во́дарных (адуш.)
Т. во́дарным во́дарнай
во́дарнаю		 во́дарным во́дарнымі
М. во́дарным во́дарнай во́дарным во́дарных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

во́дарны аромати́ческий, арома́тный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

во́дарны, ‑ая, ‑ае.

Пахучы, духмяны. Водарнае паветра. Водарнае рэчыва. □ У лесе сыра. Пасля дажджу пахла прэллю. Ад зямлі, падымалася ўгару густая водарная пара. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

во́дар, -у, м.

Прыемны пах, духмянасць.

В. палёў.

|| прым. во́дарны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

арома́тный духмя́ны, паху́чы, во́дарны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

во́дырны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і водарны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пряноарома́тный вастраво́дарны, рэзкаво́дарны, во́дарны; вострапаху́чы, рэзкапаху́чы; паху́чы; вострадухмя́ны, рэзкадухмя́ны, духмя́ны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Духмя́ны ’пахучы, водарны’ (БРС, Касп.). Рус. духменый, духмя́ный. Утварэнне суфіксам *‑men‑ ад *duxъ ’пах, духмянасць, водар’. Трубачоў (Эт. сл., 5, 151) рэканструюе прасл. дыял. *duxmenъ ’духмяны’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пахучы, духмяны, душысты, араматны; пахкі, духавіты (разм.); водарны (абл.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

сакаві́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Які змяшчае шмат соку. Такое высокае і сакавітае кепскае шчаўе расло, што між яго трэба было адшукваць рэдкія і хілыя кусцікі чырвонай канюшыны. Пянкрат. Нясуць калгаснікі на рынак Лясоў багатыя дары: Маліну, зорныя суніцы, Тугіх парэчак шрот буйны. І сакавітыя чарніцы З прыемным водарам лясным. Жычка. // Водарны, духмяны. Нашто тое лета, калі няма жніва, калі на пасецы не раяцца пчолы, не пахнуць у садзе чырванабокія сакавітыя малінаўкі?.. Кулакоўскі. // Апетытны, смачны, не сухі. — Шынкевіч таксама добрая цаца! — падчэпліваючы відэльцам сакавітую бакавіну ліня з каструлі, абурана прадаўжаў Фама Гаўрылавіч. Паслядовіч.

2. перан. Разм. Поўны сіл, здароўя, энергіі (пра чалавека). Перад самай вайной цётка прыязджала да нас у госці з нейкай сакавітай і гладкай рагатухай. Карпюк. // Яркі, свежы, поўны (пра вусны, рот). Смяяліся яе [Гаецкай] сакавітыя вусны, выпешчаныя шчокі — то з’яўляліся, то знікалі сімпатычныя ямачкі на іх. Шамякін. // Прыемны, поўны задавальнення. Паміж двума сакавітымі пацалункамі Сімон пачуў такую лічбу, ад якой яму стала холадна. Самуйлёнак.

3. перан. Каларытны, насычаны спалучэннем яркіх фарбаў. Сакавітыя фарбы пейзажу.

4. перан. Трапны, вобразны (пра мову, словы і пад.). Сварыліся [шляхта] на сакавітай беларускай мове, хоць называлі яе мужыцкай, часта ўстаўляючы словы «пане» — ды так, каб яно гучала праз нос. Пестрак. Калі плытагон выходзіць у сплаў, дарога абяцае яму сустрэчы... Яны то радасныя, з сакавітымі кпінамі і блазенскім рогатам, то гаркава-маўклівыя. Карамазаў.

5. перан. Гучны, звонкі, прыемны (пра гук, голас і пад.). Ад Еўніч і Старыцы яшчэ чулася іх гамонка, а часам і жніўная песня, у якой высока лунаў, ведучы яе, чый-небудзь сакавіты голас. Хадкевіч. Мужчыны смяяліся, і смех самога расказчыка быў такі сакавіты і гучны, што конік, стрыгучы вушамі, нават без пугі пачаў хутчэй перабіраць нагамі. Сіўцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)