ве́шала
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ве́шала |
ве́шалы |
| Р. |
ве́шала |
ве́шал |
| Д. |
ве́шалу |
ве́шалам |
| В. |
ве́шала |
ве́шалы |
| Т. |
ве́шалам |
ве́шаламі |
| М. |
ве́шале |
ве́шалах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ве́шала ж., обл. ве́шало ср.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ве́шала, ‑а, н.
Абл. Перакладзіна, жардзіна, прызначаная для развешвання чаго‑н. На вешалах пад стрэхамі.. варкаталі галубы. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ве́шала 1 ’прыстасаванне з калоў, жэрдак для сушэння сена, вянкоў цыбулі і інш.’ (КТС, БРС), укр. ві́шало ’вешалка для адзення’, рус. паўн. вешало ’жэрдка, на якой што-небудзь развешваецца, сушыцца (снапы, лён)’; ’вяроўка, на якой сушыцца бялізна’, ст.-рус. вешала ’прыстасаванне з жэрдак для прасушвання чаго-небудзь’ (з XVII ст.), польск. wieszadło ’вешалка’; ’паліца ў выглядзе драбіны’, в.-луж. wěšadło ’вешалка’, чэш. věšadlo ’тс’, славац. vešadlo ’апорная канструкцыя’, славен. vešála мн. л., серб.-харв. ве̏шала, балг. ве́шало ’шыбеніца’, славен. vẹ́šalo ’павешанае на сцяне кухоннае начынне’, прасл. лексема з суф. ‑dlo ад асновы věšati (гл. вешаць).
Ве́шала 2 ’звязка грыбоў’ (Інстр. III), лун. вэ́шало ’нізка скручанага лыка’ (Шатал.) узнікла ў выніку семантычнага пераносу: ’прыстасаванне (жэрдка, вяроўка), на якім падвешваецца нешта для сушкі’ → ’тое, што падвешваецца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ве́шаць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ве́шаю |
ве́шаем |
| 2-я ас. |
ве́шаеш |
ве́шаеце |
| 3-я ас. |
ве́шае |
ве́шаюць |
| Прошлы час |
| м. |
ве́шаў |
ве́шалі |
| ж. |
ве́шала |
| н. |
ве́шала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
ве́шай |
ве́шайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
ве́шаючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
падве́сіць, ‑вешу, ‑весіш, ‑весіць; заг. падвесь; зак., што.
Прымацаваць пад чым‑н., над чым‑н., да чаго‑н. у вісячым становішчы. Падвесіць каўбасы пад страхой. □ Антось падвесіў на вешала над комінам анучы, каб прасохлі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
манікю́р, ‑у, м.
Чыстка і паліроўка ногцяў на руках. Зрабіць манікюр. // Пра пакрытыя лакам, адпаліраваныя ногці. Пальчыкам з чырвоным манікюрам.. [дзяўчына] набірала нумар. Нумар быў заняты, і яна вешала трубку, чакала якую хвіліну і зноў круціла тэлефонны дыск. Арабей.
[Фр. manicure.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ве́шало ср.
1. (для просушивания снопов) азяро́д, -да м.;
2. ве́шала, -лы ж.; (в избе) перасёлка, -кі ж., жэ́рдка, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цадзі́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Кавалак палатна або іншае прыстасаванне для працэджвання чаго‑н. (пераважна малака). [Ганна] ўжо вылівала апошняе малако на цадзілку. Чорны. І я згадваю, што маці заўсёды, падаіўшы карову, вешала цадзілку і даёнку на плот, каб яны сохлі... Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
піро́г, ‑рага, м.
Булка, пераважна падоўжанай формы і з якой‑н. начынкай. Пірог з макам. Пірог з павідлам. □ Набліжалася свята Кастрычніка. Кожны ўспамінаў, як ён летась святкаваў гэты дзень у сябе дома, як маці вешала чыстыя фіранкі, засцілала накрухмалены кужэльны абрус, пякла смачныя пірагі. Грахоўскі.
•••
Вароты пірагамі падпёрты дзе, у каго гл. вароты.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)