валу́н, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

Вялікі камень — абломак горнай пароды.

|| прым. валу́нны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

валу́н, -на́ м. валу́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

валу́н геол. валу́н, -на́ м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

валу́н, ‑а, м.

Вялікі камень — абломак горнай пароды. Рухаючыся з поўначы на поўдзень, вялікія масы лёду драбнілі цвёрдыя пароды, цягнулі іх з сабою і пакідалі на сваім шляху буйныя валуны, дробныя каменні... і пясок. В. Вольскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Валу́н ’вялікі камень’ (БРС), валуны ’асобныя кавалкі скал’ (Інстр. I). Рус. валун, укр. валун, чэш. valoun (з рус.; Махэк₂, 676), славац. valún. Да валіць (Фасмер, 1, 270; Шанскі, 1, В, 13).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

круглабо́кі, ‑ая, ‑ае.

З круглымі, круглаватымі бакамі. Круглабокі валун.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напераго́нкі, прысл.

Стараючыся апярэдзіць іншых; навыперадкі. Хлопцы наперагонкі кінуліся туды, дзе між кустоў ляжаў валун чырванаватага колеру. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Валуні́цца ’ўздымацца валунамі’ (КЭС): «Валуніліся бруствераў рады» (А. Лойка). Да валун.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

камень / вялікі: валун

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

Вайлу́н ’цяльпук, маруда’ (КЭС). Да валіць; параўн. рус. валинь, валень, увалень ’няўклюда’, укр. вайло, вайлюка, валют, валяка ’лены чалавек, лежабока, гультай’, вайлуватий ’няспрытны, непаваротлівы’. Магчыма, таксама збліжэнне з валун ’вялікі камень’. Кароткае і — устаўны гук; параўн. бел. дыял. вайзелін, вайстрак ’лязо’ < востры.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)