валкава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; незак., што.
Зграбаць скошаную траву, збажыну і пад. ў валкі.
В. сена.
|| наз. валкава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
валкава́ць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
валку́ю |
валку́ем |
| 2-я ас. |
валку́еш |
валку́еце |
| 3-я ас. |
валку́е |
валку́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
валкава́ў |
валкава́лі |
| ж. |
валкава́ла |
| н. |
валкава́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
валку́й |
валку́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
валку́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
валкава́ць несов. (сено) сгреба́ть в валки́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
валкава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; незак., што.
Зграбаць скошаную збажыну, траву і пад. у ваякі. Разбівае, валкуе, нават складае ў копы гатовае сена самая маладая калгасная брыгада — піянеры і школьнікі. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Валкава́ць 1 ’качаць бялізну’ (Шатал., Шн., Інстр. I). Да валкі ’качалкі для бялізны’ (гл.).
*Валкава́ць 2, валковати ’есці на поўны рот’ (КЭС). Клімчук (Бел.-рус. ізал., 51) параўноўвае з рус. валкий ’ласы, сквапны, зайздросны’ (СРНГ, 28). Літ. válgyti ’есці’, valgùs ’пражэрлівы, той, хто многа есць’ дазваляе меркаваць, што *валкаваць, *валкі з’яўляюцца балтызмамі.
Валкава́ць 3 ’зграбаць сена ў валкі’ (БРС, КСТ, КЭС). Укр. валкувати ’тс’. Да вал 4.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Валкаўніца ’прылада, якой пераць бялізну’ (ДАБМ, 825). Да валкаваць 1 ’перыць бялізну’ < валёк ’пранік’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)