ва́лашыць
‘пакладаць, кастрыраваць каго-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ва́лашу |
ва́лашым |
| 2-я ас. |
ва́лашыш |
ва́лашыце |
| 3-я ас. |
ва́лашыць |
ва́лашаць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
ва́лашыў |
ва́лашылі |
| ж. |
ва́лашыла |
| н. |
ва́лашыла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
ва́лаш |
ва́лашце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
ва́лашачы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Ва́лашыць ’пакладаць’, валашаны ’пакладаны’ (Янк. I), валашы́ць ’тс’ (Нас.). Да валах (гл.). На падставе гэтага дзеяслова ўзніклі назвы пакладаных жывёлін, назвы прафесіі і іншыя; параўн. валух ’скапец’ (Грыг.), рус. валах ’пакладаны баран, бычок, кабан’, валух ’пакладаны парсюк’, укр. валах ’пакладаны баран; той, хто пакладае’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ва́лішны ’кастрыраваны’ (Грыг.). Да валашыць, збліжанага з валіць (параўн. рус. коновал, валяць ’кастрыраваць’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вала́х ’конь; кастрыраваны конь’ (КЭС). Праз польск. walach < н.-в.-ням. Wallach ’тс’ (Булыка, Запазыч., 55; Фасмер, 1, 269; Рудніцкі, 1, 299; Трубачоў, Происх., 59). Гл. валашыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вало́жскі (баран) ’від буйнога барана’ (КТС). Да валахскі. Параўн. тлумачэнне Насовіча да слова валоскі ’тс’: «валахскі, з Валахіі» (Нас., 65). Фанетычная пераробка слова, магчыма, пад уплывам збліжэння з дзеясловам ва́лашыць, ва́лажыць, вало́жыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)