бю́ст

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. бю́ст бю́сты
Р. бю́ста бю́стаў
Д. бю́сту бю́стам
В. бю́ст бю́сты
Т. бю́стам бю́стамі
М. бю́сце бю́стах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

бюст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Скульптура верхняй часткі чалавечага цела (да грудзей або да пояса).

Бронзавы б.

Янкі Купалы.

2. Жаночыя грудзі.

Выступіла жанчына з ладным бюстам.

|| прым. бю́ставы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бюст бюст род. бю́ста м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бюст м., в разн. знач. бюст

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бюст, ‑а, М ‑сце, м.

1. Скульптура верхняй часткі чалавечага цела (да грудзей або да пояса). Граф.. паглядаў.. на свой бронзавы бюст, што стаяў на падстаўцы з чорнага дубу мастацкай разьбы. Бядуля. З беларускага фарфору зроблены бюст і статуэткі Суворава, Багдана Хмяльніцкага, Міцкевіча. «Беларусь».

2. Жаночыя грудзі. Назаўтра раніцаю каля калонкі я сустрэў жанчыну гадоў пад пяцьдзесят, але на дзіва маладжавую, са стройныя станам, па-маладому прыўзнятымі плячамі, моцным бюстам. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́лепіць сов.

1. вы́лепить, извая́ть;

в. бюст — вы́лепить (извая́ть) бюст;

2. разг. (оклеить) вы́клеить

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бро́нзавы в разн. знач. бро́нзовый;

б. бюст — бро́нзовый бюст;

б. зага́р — бро́нзовый зага́р;

○ б. век — археол. бро́нзовый век;

~вая хваро́ба — мед. бро́нзовая боле́знь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гі́псавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да гіпсу, складаецца з гіпсу (у 1 знач.). Гіпсавы пласт. Гіпсавы камень. // Зроблены з гіпсу. Гіпсавы бюст. Гіпсавая павязка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́сечы, -секу, -сечаш, -сеча; -сечам, -сечаце, -секуць; вы́сек, -кла; -сечы; -сечаны; зак., што.

1. Ссячы ўсё, знішчыць.

В. лес.

2. Выбраўшы, ссячы.

В. жардзіну.

3. Секучы, дастаць, выняць або вырабіць.

В. кавалак лёду.

4. Выразаць з каменя ці на камені.

В. надпіс.

В. бюст.

5. Здабыць ударам па крэмені, выкрасаць.

В. іскру.

|| незак. высяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. вы́сечка, -і, ДМ -чцы, ж. (да 1—4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

распалаві́ніцца, ‑нюся, ‑нішся, ‑ніцца; зак.

Разм. Распасціся на дзве прыблізна роўныя часткі. З гаспадаровых рук узяў сякеру адзін з тых, што прывалакліся з Гансам, і на ўвесь мах гэтак секануў, што бюст [фюрэра] распалавініўся. Сабаленка. // перан. Адчуць унутраны разлад; раздваіцца. Гэтая справа [служба ў Хурса] паклала канец гарманічнасці Сёмкі Фартушніка. Ён тут распалавініўся надвае. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)