бэ́ра, -ы, мн. бэ́ры, бэр, ж.
Пашыраны ў Беларусі гатунак позніх груш з буйнымі жоўтымі пладамі, а таксама сам такі плод.
○
Лошыцкая бэра — беларускі селекцыйны гатунак груш, выведзены ад слуцкай бэры.
Слуцкая бэра — стары беларускі гатунак груш народнай селекцыі, распаўсюджаны па ўсёй Беларусі, асабліва на Случчыне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бэ́ра
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
бэ́ра |
бэ́ры |
| Р. |
бэ́ры |
бэ́р |
| Д. |
бэ́ры |
бэ́рам |
| В. |
бэ́ру |
бэ́ры |
| Т. |
бэ́рай
бэ́раю |
бэ́рамі |
| М. |
бэ́ры |
бэ́рах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
бэ́ра ж. (сорт груши) бе́ре
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бэ́ра, ‑ы, ж.
1. Пашыраны ў Беларусі сорт позняй грушы, якая прыносіць буйныя жоўтыя салодкія плады. Ужо апранаючыся, [Коля] глянуў праз акно ў садок: ці калыша там вецер галінкі маладых бэр і антонавак? Якімовіч.
2. Плод гэтай грушы. Ранішнімі першымі замаразкамі мерзлі перад вокнамі спелыя бэры. Чорны.
•••
Лошыцкая бэра — беларускі селекцыйны сорт грушы.
Слуцкая бэра — сорт бэры, якая распаўсюджана ў Беларусі на Случчыне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Бэ́ра ’гатунак грушы’. Рус. бе́ре, польск. bera і г. д. Запазычанне з зах.-еўрап. моў (паводле Варш. сл., 1, 115, з франц. beurré). Бел. слова непасрэдна з польск.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
слу́цкі, ‑ая, ‑ае.
У выразе: слуцкая бэра гл. бэра.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бэ́р
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
бэ́р |
бэ́ры |
| Р. |
бэ́ра |
бэ́раў
бэ́р |
| Д. |
бэ́ру |
бэ́рам |
| В. |
бэ́р |
бэ́ры |
| Т. |
бэ́рам |
бэ́рамі |
| М. |
бэ́ры |
бэ́рах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
бэр физ. бэр, род. бэ́ра м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бере́ нескл., сад. бэ́ра, -ры ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыгле́дзець, ‑гледжу, ‑гледзіш, ‑гладзіць і прыглядзе́ць, ‑гляджу, ‑глядзіш, ‑глядзіць; зак.
1. за кім-чым, каго-што і без дап. Паклапаціцца аб кім‑, чым‑н., стварыць добры догляд, дагледзець. Прыглядзець за дзецьмі. □ [Брыгадзір:] — Возьмеш трох дзяўчат, Хадося. Сама на поле не ходзіш, дык хоць за людзьмі прыгледзь. Навуменка. [Аўдоцця:] — Збіраюся паехаць у Ленінград, дык табе прыйдзецца некалькі дзён у мяне пагаспадарыць. Прыгледзіш тут. Гаўрылкін. — От вазьміце хаця звычайную грушку-дзічку. Калючая яна, нягеглая. А вазьмі яе ды прыгледзь, ды абкапай, ды прышчэпку зрабі, глядзі і выйдзе такая бэра слуцкая, што толькі людзям [надзіва]. Лынькоў.
2. каго-што. Спадабаўшы, выбраць; нагледзець. Сядзібу нашу прыгледзеў сусед недалёкі, на ёй паставіць меціўся хату для зяця. Барадулін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)