былі́на

‘каліва травы’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. былі́на былі́ны
Р. былі́ны былі́н
Д. былі́не былі́нам
В. былі́ну былі́ны
Т. былі́най
былі́наю
былі́намі
М. былі́не былі́нах

Крыніцы: nazounik2008, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

былі́на

‘песня’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. былі́на былі́ны
Р. былі́ны былі́н
Д. былі́не былі́нам
В. былі́ну былі́ны
Т. былі́най
былі́наю
былі́намі
М. былі́не былі́нах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зачы́н, -у, м.

1. Пачатак чаго-н., пачын (разм.).

Зрабіць з. у якой-н. справе.

2. Традыцыйны пачатак (у творах народнай паэзіі).

З. быліны.

|| прым. зачы́нны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

былі́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да быліны ​1. // Уласцівы быліне. Былінны эпас. Былінны лад верша.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зачы́н, ‑у, м.

1. Разм. Пачатак чаго‑н., пачын. Язэп выцер пот. Зачын быў зроблены. Цяпер трэба было расставіць жанчын па дзялянцы. Асіпенка.

2. Пачатак песні, казкі, быліны, які характарызуецца своеасаблівым складам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

былі́на 1, ‑ы, ж.

Народная эпічная песня пра герояў і іх подзвігі. Ганусанскія падзеі набывалі значэнне гераічнай быліны, дзе партызаны выступалі як волаты, а іх атаман рысаваўся як народны герой. Колас.

былі́на 2, ‑ы, ж.

Тое, што і былінка.

•••

Адна як быліна — пра адзінокую жанчыну.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запе́ў, ‑певу, м.

1. Пачатак харавой песні або куплета, які выконваецца запявалам. — Глыбокае мора, шырокае мора, — Старая запеў павяла, — Ды толькі глыбейшым было маё гора, Шырэйшаю скруха была. Бялевіч.

2. Пачатак быліны, звычайна не звязаны з яго зместам; зачын. // перан. Пачатак чаго‑н., уступ да чаго‑н. Публіцыстыка Ф. Багушэвіча была толькі запевам да той палымянай і шчырай песні, што велічна прагучала ў «Дудцы беларускай» і «Смыку беларускім». С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)