браху́н, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м. (разм., пагард.).

Ілгун, манюка.

|| ж. браху́ха, -і, ДМу́се, мн. -і, -ху́х.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

браху́н

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. браху́н брахуны́
Р. брахуна́ брахуно́ў
Д. брахуну́ брахуна́м
В. брахуна́ брахуно́ў
Т. брахуно́м брахуна́мі
М. брахуне́ брахуна́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

браху́н, -на́ м., разг., пренебр.

1. лгун, лжец, врун, враль, бреху́н;

2. болту́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

браху́н, ‑а, м.

Разм. пагард. Ілгун, хлус, манюка; паклёпнік, нагаворшчык. [Васіль Ціханавіч:] — Гітлераўцы пішуць, што ўзялі Маскву, Ленінград. Нават да таго, брахуны, дадумаліся, што абвясцілі, каб бралі прапускі, хто хоча ехаць у Маскву... Сіўцоў. // Той, хто любіць вельмі шмат, без меры гаварыць; балбатун, лапатун. З брахні не мруць, ды брахунам веры не даюць. Прыказка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бреху́н прост. браху́н, -на́ м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

браху́ха, ‑і, ДМ ‑хусе, ж.

Жан. да брахун. [Акуля:] — Ідзі, ідзі, так вось і павераць табе, брахусе. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

*Малату́н, молоту́нбрахун, балбатун’ (ТС). Да малаці́ць ’лапатаць’ (гл.). Аб суфіксе ‑ун гл. Сцяцко (Афікс. наз., 68).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

враль разг. браху́н, -на́ м., хлус, род. хлуса́ м., ілгу́н, -на́ м., (после гласных) лгун, род. лгуна́ м., маню́ка, -кі м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

врун разг. ілгу́н, -на́ м., (после гласных) лгун, род. лгуна́ м., хлус, род. хлуса́ м., маню́ка, -кі м., браху́н, -на́ м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Зу́ндаль ’маўклівы чалавек’ (Жд. 3), ’вялікі і лянівы чалавек’ (Касп.). Параўн. рус. перм. зе́ндель ’лянівы, маларухомы чалавек’. Рус. забайк. зундогло́, зунтогло́брахун; цяльпук’ не сюды (СНРГ, 12, 24: з бурацк.). Параўн. прозвішча Зу́нда (ад апелятыва *зунда ’?’, Бірыла, Бел. антр., 2, 161). Няясна. Магчыма, з ням. Sünde, ідыш zind ’грэх’, Sünder, zindler ’грэшнік’. Параўн. яшчэ ням. Gesindel ’зброд’, ідыш іранічн. gezindl ’група людзей’, прычым трэба ўлічваць, што ў яўр. дыялектах значныя хістанні галосных.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)