брать несов.

1. в разн. знач. браць; (охватывать — о чувствах ещё) аго́ртваць, ахо́пліваць, апано́ўваць; (о рыбе — ещё) бра́цца; (о грибах — ещё) збіра́ць;

брать рука́ми браць рука́мі;

брать те́му для диссерта́ции браць тэ́му для дысерта́цыі;

брать ма́льчика с собо́й браць хло́пчыка з сабо́й;

брать дете́й на воспита́ние браць дзяце́й на выхава́нне;

брать такси́ браць таксі́;

брать биле́ты в теа́тр браць біле́ты ў тэа́тр;

брать уро́ки браць уро́кі;

брать нало́ги браць пада́ткі;

брать це́ну браць цану́;

брать обеща́ние браць абяца́нне;

брать песо́к браць пясо́к;

брать цита́ту браць цыта́ту;

брать приме́р браць пры́клад;

брать в плен браць у пало́н;

меня́ берёт сомне́ние мяне́ аго́ртвае (ахоплівае, апано́ўвае) сумне́нне;

соба́ки бра́ли кабана́ саба́кі бра́лі вепрука́;

по́езд брал подъём по́езд браў пад’ём;

брать не коли́чеством, а ка́чеством браць не ко́лькасцю, а я́касцю;

рабо́та брала́ мно́го си́лы рабо́та бра́ла мно́га сі́лы;

лопа́та не берёт мёрзлой земли́ рыдлёўка не бярэ́ ме́рзлай зямлі́;

брать впра́во браць упра́ва;

брать отве́тственность браць адка́знасць;

брать на учёт браць на ўлі́к;

сего́дня ры́ба хорошо́ берёт сёння ры́ба до́бра бярэ́цца;

брать грибы́ браць (збіра́ць) грыбы́;

2. (в долг) пазыча́ць (у каго); браць на паве́р;

брать нача́ло пачына́цца;

в рот не брать у рот не браць;

брать чью́-л. сто́рону станаві́цца на чый-не́будзь бок;

брать за бока́ браць за бакі́ (шкі́рку);

брать верх браць верх;

брать в оборо́т (в рабо́ту) браць у рабо́ту;

брать быка́ за рога́ браць быка́ за ро́гі;

брать во́лю браць во́лю;

брать своё браць сваё;

брать себя́ в ру́ки браць сябе́ ў ру́кі;

брать го́лыми рука́ми браць го́лымі рука́мі;

брать измо́ром браць змо́рам;

брать в кле́щи браць у кле́шчы;

брать за гло́тку браць за го́рла;

брать за жа́бры браць за жа́бры;

брать за се́рдце браць за сэ́рца;

брать за живо́е браць за жыво́е;

брать на аборда́ж браць на абарда́ж;

брать на букси́р браць на буксі́р;

брать на́ душу браць на душу́;

брать на му́шку браць на му́шку;

брать на себя́ браць на сябе́;

брать с бо́ю браць з бо́ю;

на́ша (ва́ша) берёт на́ша (ва́ша) бярэ́;

брать прице́л браць прыцэ́л;

брать сло́во обра́тно (наза́д) браць сло́ва наза́д;

брать на цугу́ндер браць на цугу́ндар;

брать за ши́ворот браць за каўне́р (за шкі́рку);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

браць несов.

1. в разн. знач. брать; (о рыбах — ещё) клева́ть; (взыскивать — ещё) взима́ть;

б. ка́мень у ру́кібрать ка́мень в ру́ки;

б. тэ́му для дысерта́цыібрать те́му для диссерта́ции;

ры́ба пачала́ б. прына́ду — ры́ба начала́ клева́ть (брать прима́нку);

б. з сабо́ю дзяце́йбрать с собо́й дете́й;

б. хлапчука́ на выхава́ннебрать ма́льчика на воспита́ние;

б. у салда́тыуст. брать в солда́ты;

б. ваду́ ў рацэ́брать во́ду в реке́;

б. хлеб у магазі́небрать хлеб в магази́не;

б. ха́барбрать взя́тки;

б. штрафбрать (взима́ть) штраф;

ко́лькі ён бярэ́ за рабо́ту? — ско́лько он берёт за рабо́ту?;

б. го́радбрать го́род;

б. ула́дубрать власть;

страх бярэ́ — страх берёт;

б. вышыню́брать высоту́;

б. хі́трасцюбрать хи́тростью;

конь не бярэ́ з ме́сца — ло́шадь на берёт с ме́ста;

б. уле́вабрать вле́во;

б. на ўлікбрать на учёт;

б. каня́ на абро́цьбрать ло́шадь на узде́чку;

б. пад абаро́нубрать под защи́ту;

высо́ка бярэ́, каб го́лас не сарва́ўся — высоко́ берёт, как бы го́лос не сорва́лся;

б. но́тубрать но́ту;

б. сло́вабрать сло́во;

б. на паве́рбрать в долг;

2. (пад што) брать (во что), принимать (во что), подвергать (чему);

б. пад — ува́гу принима́ть во внима́ние;

б. пад сумне́ннебрать под сомне́ние, подверга́ть сомне́нию;

3. обл. (лён, коноплю) тереби́ть, дёргать;

4. (помещать) брать, заключа́ть;

б. у ду́жкібрать (заключа́ть) в ско́бки;

б. пад ва́ртубрать (заключа́ть) под стра́жу;

5. (доставать из чего-л.) брать; че́рпать;

б. ваду́ з кало́дзежабратье́рпать) во́ду из коло́дца;

6. одолева́ть; оси́ливать; брать;

каса́ до́бра бярэ́ — коса́ хорошо́ берёт;

б. на абарда́жбрать на аборда́ж;

б. шлюб — заключа́ть брак, вступа́ть в брак;

б. пача́такбрать нача́ло;

б. за́муж — (каго) брать в жёны (кого), жени́ться (на ком);

б. адка́знасцьбрать отве́тственность;

б. да сэ́рца — принима́ть к се́рдцу;

б. за жыво́ебрать за живо́е;

б. за душу́брать за́ душу;

б. на му́шкубрать на му́шку;

б. прыцэ́лбрать прице́л;

б. пры́кладбрать приме́р;

б. сваёбрать своё;

б. сябе́ ў ру́кібрать себя́ в ру́ки;

б. сло́ва наза́дбрать сло́во обра́тно (наза́д);

б. за сэ́рца — хвата́ть за се́рдце;

дры́жыкі бяру́ць — в дрожь броса́ет, дрожь берёт;

б. го́рламбрать го́рлом;

б. быка́ за ро́гібрать быка́ за рога́;

б. удзе́л — принима́ть уча́стие;

б. на ўва́гу — принима́ть к све́дению, брать на заме́тку;

б. на цыгу́ндарбрать на цугу́ндер;

б. за жа́брыбрать за жа́бры;

б. за шкі́ркубрать за ши́ворот;

б. у рабо́тубрать в оборо́т (в рабо́ту);

не б. у рот — не брать в рот;

б. верхбрать верх;

б. во́лю — (над кім) брать во́лю (над кем);

б. го́лымі рука́мібрать го́лыми рука́ми;

б. за го́рлабрать за гло́тку;

б. грэх на душу́брать грех на́ душу;

б. з бо́юбрать с бо́ю;

б. змо́рамбрать измо́ром;

на́ша (ва́ша) бярэ́ — на́ша (ва́ша) берёт;

б. но́гі ў ру́кі — дава́ть стрекача́я́гу);

б. у кле́шчыбрать в кле́щи;

б. на сябе́брать на себя́;

б. у разлі́к — принима́ть в расчёт;

б. кіру́накбрать направле́ние;

злосць бярэ́ — зло (доса́да) берёт;

б. на каранда́шбрать на каранда́ш;

б. на бо́габрать на бо́га;

б. рэва́ншбрать рева́нш;

за́йздрасць бярэ́ — зави́дки беру́т;

ка́плі ў рот не б. — ка́пли в рот не брать;

чорт яго́е́) не бярэ́ — чёрт его́ (её) не берёт;

чорт (лі́ха) яго́ бяры́ — чёрт с ним;

адва́га (сме́ласць) гарады́ бярэ́посл. сме́лость города́ берёт;

б. з усі́х сілбрать изо все́х сил;

на пуп б. — надрыва́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

натава́ць несов. запи́сывать, отмеча́ть; брать на заме́тку

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

змор, -ру м.: браць змо́рам брать измо́ром

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

забрыва́ць несов., уст. (брать в солдаты) забрива́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

занима́тьI несов. (брать взаймы) пазыча́ць (у каго).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

козыря́тьII несов. (брать под козырёк) разг. казыра́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рэва́нш, -шу м. рева́нш;

браць р.брать рева́нш

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цугу́ндар: браць на ц. разг. брать на цугу́ндер

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

почерпа́ть несов. чэ́рпаць; (брать) браць; (заимствовать) запазыча́ць, запазы́чваць, перайма́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)