бара́нка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. бара́нка бара́нкі
Р. бара́нкі бара́нак
Д. бара́нцы бара́нкам
В. бара́нку бара́нкі
Т. бара́нкай
бара́нкаю
бара́нкамі
М. бара́нцы бара́нках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

бара́нка ж., разг. бара́нка;

б. аўтамабі́лябара́нка автомоби́ля

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бара́нка ж.

1. (булочное изделие) абара́нак, -нка м.;

2. (рулевое колесо) прост. абара́нак, -нка м.; руль, -ля́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бара́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Тое, што і абаранак (у 2 знач.). Валодзя як і не чуе слоў Варанецкага, яшчэ мацней налягае на баранку. Дуброўскі. Паўгаратонка падскоквае на карчах, выбоінах. За баранкай Мацвееў. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

барано́к

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. барано́к баранкі́
Р. баранка́ баранко́ў
Д. баранку́ баранка́м
В. барано́к баранкі́
Т. баранко́м баранка́мі
М. баранку́ баранка́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

су́шкаII (маленькая сухая баранка) су́шка, -кі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

баранко́вы, ‑ая, ‑ае.

Зроблены з баранка. Здаравенны рыжавусы мужчына ў скураным паліто з цёплым баранковым каўняром і ў высокай баранковай шапцы шумна ўваліўся ў пярэдні пакой. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Абара́нак (БРС, КТС), польск. obarzanek, obwarzanek (да польск. obwarzony). Рус. баранка < бел. (а)баранак (цвёрдае р, параўн. польск. obarzanek) (гл. Трубачоў, Дополн., 1, 124).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ба́лё (дзіцяч.) ’абаранак’ (палес., Клім.), ба́ля (дзіцяч.) ’тс’ (Бяльк., Шат.). Як і ўсе дзіцячыя словы, магчыма, гукапераймальнага характару. Параўн., аднак, і аснову бал‑ (балаб‑), што сустракаецца ў назвах розных вырабаў з цеста. Але хутчэй за ўсё звязана з рус. ба́ля ’ягня, авечка’. Як семантычную паралель параўн. бел. бара́нік ’абаранак, крэндзель’, рус. бара́нок ’тс’, бара́н печыва’, бара́нка ’булка’. Гэта, можа, сведчыць у пэўным сэнсе супраць агульнапрынятай (гл. Фасмер, 1, 124) этымалогіі рус. бара́нка, бел. абара́нак, укр. оба́рінок (< ob‑variti). Параўн. і ўкр. ба́льо (дзіцяч.) ’падарунак, гасцінец’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

абара́нак, -нка м.

1. (кренделёк) бара́нка ж., бу́блик;

2. разг. (руль) бара́нка ж.;

дзі́рка ад ~нка — ды́рка от бу́блика;

зарабі́ць на ~нкі — доста́ться на калачи́ (на оре́хи) кому;

~нкам не зава́біш — калачо́м не зама́нишь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)