барада́ты, -ая, -ае.
1. Які аброс барадой (у 2 знач.).
Б. дзед.
2. Даўні, здаўна вядомы (разм.).
Б. анекдот.
Барадатая показка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
барада́ты
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
барада́ты |
барада́тая |
барада́тае |
барада́тыя |
| Р. |
барада́тага |
барада́тай
барада́тае |
барада́тага |
барада́тых |
| Д. |
барада́таму |
барада́тай |
барада́таму |
барада́тым |
| В. |
барада́ты (неадуш.)
барада́тага (адуш.) |
барада́тую |
барада́тае |
барада́тыя (неадуш.)
барада́тых (адуш.) |
| Т. |
барада́тым |
барада́тай
барада́таю |
барада́тым |
барада́тымі |
| М. |
барада́тым |
барада́тай |
барада́тым |
барада́тых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
барада́ты
1. борода́тый;
б. дзед — борода́тый дед;
2. в знач. сущ. борода́ч м.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
барада́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае бараду (у 2 знач.). Высокі барадаты дзед жвава махаў вяслом. Якімовіч. Дрэвы — нібы дзяды: Сівізна па галінах кашлатых. Я прыходжу сюды, Як на сход мудрацоў барадатых. Макаль. // у знач. наз. барада́ты, ‑ага, м. Ажно ўзмаліўся барадаты: — Браток, хоць паўжывым ты адпусці ў двор! Дальбог, не я, а козы вінаваты... Валасевіч. // Пра што‑н. калматае, нібы зарослае барадой. А то былі ўсё вузенькія ніўкі-шнурочкі, адмежаваныя .. пукатымі, барадатымі межкамі, як змейкамі, што беглі між сцен жыта. Гартны.
2. Разм. Даўні, здаўна вядомы. Словам, дружба ў нас барадатая, стрэльбы ў нас аднолькавыя, дубальтоўкі, пароўну заўсёды мы здабычы вязём з паездкі... Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
гном, -а, мн. -ы, -аў, м.
У заходнееўрапейскай міфалогіі: барадаты карлік, які ахоўвае падземныя скарбы.
|| памянш. гно́мік, -а, мн. -і, -аў, м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Вушла́ты(й) ’аблавухі’ (міёр., Нар. сл.). Ад незафіксаванага *вушлы ’вушы’ па тыпу прыметнікаў барадаты, насаты і пад.; параўн. макед. ушла ’аблавухая жанчына’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дзяру́жны, ‑ая, ‑ае.
Зроблены з дзяругі (у 1 знач.). Дзяружны мяшок. □ Прачыняюцца ў сенцах дзверы, і на двор выходзіць у зрэбнай сарочцы і дзяружных штанах барадаты чалавек. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вуша́ты ’з вялікімі вушамі’ (Нас., Байк. і Некр., КСТ). Ад ву́ха, ву́шы з суфіксацыяй, характэрнай для прыметнікаў са значэннем ’які мае пэўную асаблівасць’; параўн. барадаты, насаты і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бранябо́йка, ‑і, ДМ ‑бойцы; Р мн. ‑боек; ж.
Разм. Процітанкавае бранябойнае ружжо. Пажылы барадаты мужчына з бранябойкай на плячы прагна, з захапленнем паглядаў навокал, радуючыся, што бачыць, як і раней, гэтае хараство. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)