ашалява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны; зак., што.
Абшыць дошкамі.
А. хату.
|| незак. ашалёўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. ашалёўка, -і, ДМ -ўцы, ж. і ашалёўванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ашалява́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ашалю́ю |
ашалю́ем |
| 2-я ас. |
ашалю́еш |
ашалю́еце |
| 3-я ас. |
ашалю́е |
ашалю́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
ашалява́ў |
ашалява́лі |
| ж. |
ашалява́ла |
| н. |
ашалява́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
ашалю́й |
ашалю́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
ашалява́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ашалява́ць сов. обши́ть (досками), подши́ть (досками)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ашалява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., што.
Тое, што і абшаляваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ашалёўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да ашаляваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ашалёўванне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. ашалёўваць — ашаляваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
подши́ть сов.
1. падшы́ць;
2. плотн. падшы́ць, падшалява́ць; (обшить) абшалява́ць, ашалява́ць; см. подшива́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ашалява́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад ашаляваць.
2. у знач. прым. Абабіты шалёўкай. Хаты былі далекавата адна ад адной, сям-там ашаляваныя, з пафарбаванымі аканіцамі. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Кажухо́ваць, акажуховаць хату ’ашаляваць’ (Федар., рук.), кожухіўка ’шаляваная сцяна’ (кам., Нар. сл.). Рус. арл., болх., свярдл., с.-ур. кожушить ’шаляваць’, кожушка ’абшалёўванне’, польск. kożuchować ’шаляваць’, kożuchowanie, апошняе вядома з першай палавіны XVI ст., відавочна, прапускае. Бел. слова паводле фармальных адзнак і лінгвагеаграфіі неабходна лічыць паланізмам. Польск. да kożuch ’пакрыццё, аблямаванне’, параўн. дыял. kożuch ’аблямаванне з гліны, якое пакрывае ганчарную печ’. Рус. таксама вытворнае ад кожух, аднак статус яго (суадносіны з польск. словам — запазычанне? незалежныя ўтварэнні?) няясны, патрабуецца распрацоўка пытання на ўзроўні рэалій.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)