арка́ніць, -ню, -ніш, -ніць; незак., каго-што.
Лавіць арканам.
|| зак. заарка́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -ка́нь; -нены.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
арка́ніць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
арка́ню |
арка́нім |
| 2-я ас. |
арка́ніш |
арка́ніце |
| 3-я ас. |
арка́ніць |
арка́няць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
арка́ніў |
арка́нілі |
| ж. |
арка́ніла |
| н. |
арка́ніла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
арка́нь |
арка́ньце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
арка́нячы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
арка́ніць несов. арка́нить
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
арка́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак., каго-што.
Лавіць арканам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заарка́ніць гл. арканіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
арка́нить несов. арка́ніць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Арка́н, арка́ніць. Рус. арка́н ’тс’ з XVII ст. (У астраханскіх дакументах — Шанскі, 1, А, 143), дыял. ’вяроўка’, укр. арка́н ’ласо’ ў пісьм. з XVIII ст., польск. arkan ’тс’ з XVII ст. Крыніцай усходнеславянскіх слоў з’яўляецца цюрк. аркан ’вяроўка’, вядомае ў паўночна-каўказскіх цюркскіх мовах, казанска- і крымскататарскіх мовах (Радлаў, Опыт, 1, 288). Першыя маглі быць крыніцай рускага слова, апошняя — украінскага. У беларускай праз рускую (на магчымасць гэтага ўказвае Крукоўскі, Уплыў, 71–74) ці ўкраінскую. Бернекер, 30; Локач, 102; Праабражэнекі, 1, 8; Фасмер, 1, 86; Саднік-Айцэтмюлер, 1, 28; Дзмітрыеў, Строй, 566; Краўчук, ВЯ, 1968, 4, 122.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)