апраўда́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

1. Даказаць сваю невінаватасць.

А. перад народам.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пацвердзіцца; аказацца правільным.

Спадзяванні апраўдаліся.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Акупіцца, атрымаць кампенсацыю.

Расходы апраўдаліся.

|| незак. апра́ўдвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

апраўда́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. апраўда́юся апраўда́емся
2-я ас. апраўда́ешся апраўда́ецеся
3-я ас. апраўда́ецца апраўда́юцца
Прошлы час
м. апраўда́ўся апраўда́ліся
ж. апраўда́лася
н. апраўда́лася
Дзеепрыслоўе
прош. час апраўда́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

апраўда́цца сов., в разн. знач. оправда́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

апраўда́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

1. Даказаць сваю невінаватасць. Гарык памкнуўся быў апраўдацца, але слухаць яго доказы не было ўжо каму. Скрыпка.

2. Пацвердзіцца; аказацца правільным, не дарэмным. Здагадкі мае не апраўдаліся. Дзяўчынка аказалася працавітай. Асіпенка.

3. Акупіцца, атрымаць кампенсацыю. Выдаткі ўсе апраўдаліся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апраўдацца, абараніцца / на словах: адгаварыцца

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

адгавары́цца, -вару́ся, -во́рышся, -во́рыцца; зак.

Ухіліцца ад чаго-н., спасылаючыся на якія-н. абставіны; апраўдацца.

Ледзь адгаварыўся ад даручэння.

|| незак. адгаво́рвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

апра́ўдвацца несов., возвр., страд. опра́вдываться; см. апраўда́цца, апра́ўдваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

асвіста́ць, асвішчу, асвішчаш, асвішча; зак., каго-што.

Свістам выказаць сваё неўхваленне, асуджэнне, пагарду да каго‑, чаго‑н. Гардыенка спрабаваў апраўдацца, але яго асвісталі. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

оправда́ться

1. (доказать свою правоту) апраўда́цца;

2. (подтвердиться) спра́ўдзіцца;

его́ слова́ оправда́лись на де́ле яго́ сло́вы спра́ўдзіліся.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́гарадзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго-што.

1. Выдзеліць якую‑н. плошчу агароджай. Выгарадзіць прагон для жывёлы.

2. перан. Разм. Узяць пад абарону, апраўдаць каго‑н. з вінаватых. Страйболаў.. імкнуўся апраўдацца, выгарадзіць сябе перад Дзерашам. Шынклер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)